Γράμμα 426: Συνταγματικά

 

Γράμμα τοῦ Κέντρου Σοσιαλιστικῶν Μελετῶν σ’αὐτούς πού θέλουν τήν ἀλήθεια μέ ἀριθμό 426

 

Στήν ὀξύτητα πού ἔλαβαν οἱ πολιτικές ἀντιθέσεις προκειμένων τῶν ἐκλογῶν τῆς 20^ης Σεπτεμβρίου ἐμφιλοχώρησαν οἱ ἀλληλοκατηγορίες τῶν κομμάτων γιά παραβίαση τοῦ καταστατικοῦ χάρτη τῆς χώρας. Καί γιά τήν διερεύνηση τοῦ ποιός ἔχει δίκηο καί ποιός ἐνεργεῖ ἀπό πολιτική σκοπιμότητα, προσπαθοῦν τώρα πολλοί νά σχηματίσουν ἄμεση ἀντίληψη τοῦ τί ὁρίζουν οἱ σχετικές διατάξεις.

Τό Σύνταγμά μας, πού μετά τήν πτώση τῆς δικτατορίας τοῦ 1974 ψήφισε ἡ Ε΄ Ἀναθεωρητική Βουλή στίς 9 Ἰουλίου 1975, ἔγινε κατά τίς ὁδηγίες τοῦ Καραμανλῆ ἀπό ἀνθρώπους πού ἤξεραν καλά νομικά. Ἦταν σαφές καί εὔχρηστο.

Ἔκτοτε ἔγιναν δύο ἀναθεωρήσεις του (στήν πρώτη μάλιστα καί μεταγλωτίστηκε «γιά νά τό καταλαβαίνει ὁ λαός!») καί διασυνδέθηκε μέ τίς συμφωνίες πού συνήψαμε μέ ὑπερεθνικούς ὀργανισμούς ὅπως τήν Εὐρωπαϊκή Οἰκονομική Κοινότητα καί τόν ΟΟΣΑ.

Οἱ νέες διατάξεις δέν ἦταν ἐπιτυχεῖς. Περιέχουν πλεονασμούς καί κενά. Λέει π.χ. τό Ἄρθρο 37 παρ. 4, ὅτι ὁ Πρόεδρος τῆς Δημοκρατίας δίνει ἐντολή σχηματισμοῦ κυβέρνησης σέ ἀρχηγό κόμματος, ἀλλά ἄν δέν ὑπάρχει αὐτός, τήν δίνει στό πρόσωπο πού θά ἐκλέξη ἡ κοινοβουλευτική ὁμάδα. Μά δέν ἦταν αὐτονόητη αὐτή ἡ ρύθμιση;

Ὁρίζει ὅτι ὅταν παραιτηθῆ ἤ πέση ἡ κυβέρνηση, ὁ Πρόεδρος τῆς Δημοκρατίας δίνει διαδοχικῶς τριήμερης διάρκειας διερευνητικές ἐντολές στά διάφορα κόμματα. Στήν ἑρμηνευτική δήλωση πού προσέθεσε ἡ Βουλή, ἔβαλε ὅτι ἄν τά κόμματα εἶναι ἰσοδύναμα σέ ἕδρες, προηγεῖται ἐκεῖνο πού ἔχει λάβει τίς περισσότερες ψήφους καί ὅτι νεοσχηματισμένο κόμμα ἕπεται τοῦ παλαιότερου μέ ἴσο ἀριθμό ἑδρῶν. Καί ὅτι στίς δύο αὐτές περιπτώσεις δέν παρέχονται διερευνητικές ἐντολές σέ περισσότερα ἀπό τέσσερα κόμματα.

Γιατί ὅμως στήν πρόσφατη περίπτωση διερευνητικές ἐντολές δόθηκαν σέ δύο μόνο; Στήν ΝΔ καί στήν Λαϊκή Ἑνότητα.

Οἱ σχέσεις μεταξύ τῶν πολιτειακῶν ὀργάνων ἔχουν γίνει περίπλοκες, καί ὑποκείμενες σέ ποικίλες ἑρμηνεῖες. Πρᾶγμα πού ἀποτέλεσε συμφορά μέ πρόεδρο τῆς Βουλῆς τήν Ζωή Κωνσταντοπούλου.

Εἶναι φανερό, ὅτι χρειαζόμαστε ἕνα λιτότερο καί λειτουργικό Σύνταγμα. Ἡ ἐργασία αὐτή πρέπει νά συντελεστῆ ἀπό εἰδήμονες ὅταν οἱ πολιτικές ἀντιθέσεις θά ἔχουν καταπέσει καί θά ὑπάρχει νηφάλια διάθεση. Διότι σήμερα προτείνονται πολλά τρελλά.