Δευτέρα 30 Ιουνίου 2014

Γράμμα 96: Ἀκριβό Κράτος


Γράμμα τοῦ Κέντρου Σοσιαλιστικῶν Μελετῶν σ’αὐτούς πού θέλουν τήν ἀλήθεια μέ ἀριθμό 96
 
Στόν ἰδιωτικό τομέα τῆς οἰκονομίας καταβάλλουν σκληρές προσπάθειες γιά νά τόν βγάλουν ἀπό τόν κατήφορο καί νά ἀνεβάσουν κατά ἑκατοστά τῆς μονάδας τήν ἐθνική παραγωγή. Ἡ Κυβέρνηση ὅμως αὐξάνει μέ ἅλματα τό κόστος τῆς δημόσιας διοίκησης.
Κάθε τόσο συνιστᾶ νέες ἐπιτροπές, νέες διαδικασίες ἐλέγχου, νέα γραφειοκρατικά κυκλώματα πού ἀπορροφοῦν χρήματα ἀπό τούς φορολογουμένους. Πέρα ὅμως ἀπό τήν μεγέθυνση τοῦ κόστους τῆς λειτουργίας τοῦ κρατικοῦ μηχανισμοῦ, ἡ Κυβέρνηση συναγωνίζεται τά δικαστήρια σέ παροχές πρός ἰδιαίτερες ὁμάδες τοῦ πληθυσμοῦ.
Στό χορό τῆς αὔξησης τῆς δημόσιας διοίκησης σέρνουν τό μαντήλι τά ἀνώτατα δικαστήρια. Ἀποφασίζουν, ὅτι ἦταν ἀντισυνταγματικές οἱ περικοπές τῶν μισθῶν καί τῶν συντάξεων τῶν δικαστικῶν, τῶν γιατρῶν τοῦ ΕΣΥ, τῶν ἐνστόλων κ.ο.κ. καί ἀπαγγέλλουν τήν ἀκύρωσή τους μέ ἀναδρομική ἰσχύ.
Τό Συμβούλιο τῆς Ἐπικρατείας ἔκανε τήν ἀρχή ἐπεκτείνοντας τήν σφαῖρα τῆς ἁρμοδιότητας, πού τοῦ εἶχε δόσει ὁ νόμος. Ἦταν νά δικάζει διοικητικές διαφορές, ὄχι κυβερνητικές πράξεις. Τήν μή προαγωγή π.χ. ἑνός δασκάλου πού εἶχε τά νόμιμα προσόντα, ὄχι τήν κλίμακα τῶν μισθῶν τῶν δασκάλων πού εἰσήγαγε ἡ κυβέρνηση μέ νόμο πού ψήφισε ἡ βουλή.
Μέ τίς αὐξήσεις πού ἐθέσπισε ἡ νομοθετική ἐξουσία καί αὐτές πού παρήγαγαν τά ἀνώτατα δικαστήρια ἐπιβαρύνεται πλέον ὑπέρμετρα ὁ κρατικός προϋπολογισμός. Στό ὑπ’ἀρ. 91 Γράμμα μας, τῆς προηγούμενης Τετάρτης, σημειώναμε ὅτι τήν ἐπιβάρυνση τοῦ δημοσίου εἶχαν ὑπολογίσει οἱ εἰδήμονες σέ 170 ἑκατομμύρια εὐρώ καί λέγαμε μακάρι νά εἶναι μόνο τόση. Ἡ εὐχή μας δέν εἰσακούστηκε. Στό χθεσινό φύλλο τῆς φιλοκυβερνητικῆς ¨Καθημερινῆς¨ ἡ δημοσιογράφος της πού παρακολουθεῖ τίς δικαστικές ἀποφάσεις, σημειώνει, ὅτι αὐτές πού ἔχουν ἐκδοθῆ ἤδη, παράγουν δημοσιονομική δαπάνη τῆς τάξης τῶν 400 ἑκατ. εὐρώ. Ἡ νομοθετική ἀναβάθμιση τῶν ἀποδοχῶν θά ἐπιφέρει δημοσιονομικό κόστος 70 ἑκατ. εὐρώ κατ’ἔτος καί ἄλλα τόσα θά πρέπει νά ὑπολογίζονται γιά τά ἀναδρομικά. Ἄν δικαιωθοῦν οἱ ἐκκρεμοῦσες προσφυγές γιά τήν περικοπή τοῦ ἐφάπαξ τῶν δημοσίων ὑπαλλήλων καί τίς περικοπές τῶν συντάξεων, θά προκύψη κόστος 500 ἑκατ. εὐρώ. Καί γιά τίς συντάξεις τῶν δικαστικῶν θά ἀπαιτηθῆ ἡ καταβολή περίπου 100 ἑκατομμυρίων γιά ἀναδρομικά πού θά αὐξήσουν τήν ἐτήσια δαπάνη.
Χορός πού πλησιάζει τό δισεκατομμύριο καί ἀπειλεῖ ὁλόκληρη τήν ἐθνική οἰκονομία μας.
Πρόταση: Νά ἀποκατασταθῆ ἡ Δημοκρατία. Νά ἐπιστρέψη στήν ἁρμοδιότητα τῆς Βουλῆς, πού τίς ἀποφάσεις της ἐφαρμόζει ἡ Κυβέρνηση. Νά σταματήση ἡ συγκυβέρνηση τῶν δικαστηρίων καί τῶν συντεχνιῶν οἱ ὁποῖες κάμπτουν μέ τίς ἀπεργίες τους τήν κρατική ἐξουσία. Αὐτό θά εἶναι εὐεργετικό γιά τήν ἀποτελεσματικότητα τῆς κυβερνητικῆς πολιτικῆς, ὅσο καί νά ἐξακολουθήση νά τήν ἀλλοιώνει ἡ Τρόϊκα.
Δευτεροβάθμια πρόταση: Ἐπειδή ὁ πολιτικός κόσμος εἶναι τραγικά κατώτερος τῶν περιστάσεων καί οἱ ἀποφάσεις του ὑπαγορεύονται ἀπό ψηφοθηρικές διαθέσεις, νά βγῆ ἀπό τούς Ἕλληνες πού δέν συμβιβάζονται μέ τήν δεινή κατάσταση τῆς χώρας, ἕνα Καινούργιο Κόμμα πού θά δρομολογήση τήν ἀνόρθωσή της.

Σάββατο 28 Ιουνίου 2014

ΑΝΤΩΝΗΣ ΔΡΟΣΟΠΟΥΛΟΣ: Ἡ δυσλειτουργία στήν ἀπονομή τῆς Δικαιοσύνης

("φημερίδα το Κ.Σ.Μ."/τεχος 172/ούνιος 2014)

Τελείως ξαφνικά καί ἀπρόοπτα ἔλαβε πρίν ἀπό τρεῖς ἑβδομάδες ἕνας πελάτης μου ἕνα δικόγραφο (πού στήν νομική γλῶσσα λέγεται ἐπιταγή πρός καταβολή) νά πληρώση σ’αὐτόν πού τοῦ τήν ἀπηύθυνε (τόν λεγόμενο «ἐπισπεύδοντα») ἐντός τριῶν ἡμερῶν ἕνα ποσόν. Τό ἀπρόοπτο αὐτῆς τῆς πρόσκλησης ἦταν ὅτι ὁ ἐπισπεύδων δέν εἶχε, γιά λόγους πού δέν ἐκθέτω, γιατί δέν ἔχουν νά κάνουν μέ τήν οὐσία τῆς διήγησής μου, τέτοιο δικαίωμα.
Ἔσπευσε ὁ πελάτης μου νά μοῦ φέρη τήν ἐπιταγή πού τοῦ εἶχε κοινοποιήσει μέ δικαστικό ἐπιμελητή ὁ ἐπισπεύδων. Εἶχα τρεῖς ἡμέρες γιά νά ἀμυνθῶ καί νά προλάβω τήν κατάσχεση. Τήν πρώτη τήν ἐξόδεψα γιά νά συγκεντρώσω τά στοιχεῖα τῆς δίκης πού εἶχε προηγηθῆ μεταξύ των καί νά καταστρώσω τήν δική μας ἀπάντηση, πού λέγεται Ἀνακοπή. Τό ἄλλο πρωϊ καθαρογράφτηκε ἀπό ἄλλο χέρι ἡ Ἀνακοπή –γιατί τήν ἠλεκτρονική γραφή ἔχω μάθει νά διαβάζω, ἀλλά ὄχι νά γράφω – καί πῆγα μετά στό ἁρμόδιο Εἰρηνοδικεῖο νά τήν καταθέσω.
Ἐκεῖ ὅμως συνάντησα τήν πρώτη ἀναποδιά. Ἡ κυρία πού μοῦ πουλάει τά ἔνσημα στήν ἐξώπορτα τοῦ Εἰρηνοδικείου καί ἡ ὁποία ἐπί δεκαετίες μέ συμβουλεύει γιά τά ἑπόμενα βήματά μου στίς ὑπηρεσίες τοῦ Εἰρηνοδικείου ἔτυχε τήν ἡμέρα ἐκείνη νά ἀπουσιάζει.
Ἀπευθύνθηκα λοιπόν ἀκαθοδήγητος στούς ὑπηρεσιακούς παράγοντες καί ἄρχισε ἕνα τρικούβερτο γλέντι. Ὁ ἕνας μέ ἔστελνε στόν ἄλλον καί ὁ ἄλλος μέ ξαναέστελνε πίσω στόν πρῶτο, γιατί εἶχε παραλείψει νά ὁλοκληρώσει τήν δουλειά του. Σέ κάθε περίπτωση ἔκανα δύο φορές τήν οὐρά. Ὅταν τελικά πῆγα γιά δεύτερη φορά στόν Γραμματέα πού θά ἔπρεπε νά παραλάβη τήν Ἀνακοπή, μοῦ ἐδήλωσε, ὅτι αὐτός δέν εἶναι ὁ ἁρμόδιος, ἀλλά ὁ ἄλλος πού καθόταν πλάϊ του. Εἶδα καί ἔπαθα νά τόν μεταπείσω. Μοῦ εἶπε ὅμως ὅτι θά τήν παραλάβη μόνο ἄν φτάση ἡ σειρά μου, διότι περίμεναν καί ἄλλοι, πρίν ἀπό τήν 1 τό ἀπομεσήμερο. Διότι τό προσωπικό βρισκόταν κανονικά σέ ἀπεργία καί μόνο γιά νά μᾶς ἐξυπηρετήσουν εἶχαν ἀναστείλει μέχρι τήν 1 τήν ἀπεργία τους. Εὐτυχῶς πρίν ἀπό τήν 1 ἦρθε ἡ σειρά μου. (Ἐντωμεταξύ ὑπέγραψα τό ἕνα μετά τό ἄλλο διάφορα μονοσέλιδα, τά ὁποῖα δέν κατάλαβα τόν λόγο πού ἐξυπηρετοῦσαν, ἀφοῦ εἶχα βάλει ἤδη τήν ὑπογραφή μου στά θεωρημένα βιβλία.)
Ἀλλοιῶς θά ἔπρεπε τό ἄλλο πρωϊ νά ξαναπεράσω ὅλη τήν διαδικασία τῆς κατάθεσης τῆς Ἀνακοπῆς, πού θά στένευε ἐπικίνδυνα τόν χρόνο πού μοῦ ἔμενε γιά νά τήν ἐπιδώση ὁ Δικαστικός Ἐπιμελητής μου, στόν ἀντίδικο καί νά ἰσχύση ἡ Ἀνακοπή. Ἀπό τήν ἀγωνία τίς νύχτες κοιμόμουν ἐλάχιστα. Ἦταν ἕνα ἐφιαλτικό τριήμερο.
Σημείωσε, φίλε ἀναγνώστη, ὅτι δικάσιμο γιά τήν ἐκδίκαση τῆς Ἀνακοπῆς - ἐνῶ πρόκειται περί δίκης ἐκτελέσεως, πού ἐπιβάλλεται νά πραγματοποιεῖται σέ πολύ σύντομο χρόνο - ἔχω λάβει γιά τά τέλη τοῦ 2016.
Πολύβιος Δημητρακόπουλος
Ἡ καθυστέρηση στήν ἀπονομή τῆς Δικαιοσύνης εἶναι τρομακτική. Τό κακό δέν εἶναι καινούργιο. Μέχρι τήν ἐποχή τῆς μεγάλης ἀνόρθωσης τοῦ δημόσιου βίου ἐπί πρωθυπουργίας Ἐλευθερίου Βενιζέλου, ἐπικρατοῦσε ἡ ἀντίληψη, ὅτι σέ κάθε φάση τῆς δίκης ἔπρεπε γιά τήν ἐγγύηση τοῦ ὀρθοῦ ἀποτελέσματος νά ἰσχύσουν ὅλα τά ἔνδικα μέσα. Ἔτσι λοιπόν ἡ πρωτόδικη ἀπόφαση ὑπέκειτο σέ ἔφεση καί ἐκείνη σέ ἀναίρεση. Χρυσή ἐποχή γιά τούς στρεψόδικους δικηγόρους.
Τέρμα ἔβαλε στήν κατάσταση αὐτή ὁ Πολύβιος Δημητρακόπουλος, ὁ καλλίτερος ὑπουργός τῆς Δικαιοσύνης πού εἴχαμε ποτέ, καί δικαίως ἡ φωτογραφία του ἐξακολουθεῖ νά κοσμῆ τά ἔνσημα τῶν δικογράφων. Πέρασε νόμο, ὁ ὁποῖος ὅρισε ὅτι σέ κάθε ὑπόθεση ἰσχύει μόνο μιά φορά ἡ ἔφεση καί ἡ ἀναίρεση. Ἔτσι μειώθηκε τεραστίως ἡ καθυστέρηση.
Ἀλλά δέν πάψαμε νά εἴμαστε ἕνα φιλόδικος λαός. Πάνω ἀπό ἑκατό χρόνια κράτησε ἡ ἐπιδικία μεταξύ τοῦ νησιοῦ μου καί τοῦ γειτονικοῦ γιά τήν ἰδιοκτησία ἑνός τρίτου νησιοῦ, πού ἦταν ἀκατοίκητο ἀλλά ἀπέφερε σάν βοσκότοπος ἕνα σεβαστό εἰσόδημα. Ἡ ὑπόθεση ξεχάστηκε μετά τό τέλος τοῦ β΄ παγκοσμίου πολέμου, γιατί εἶχαν ἀνακύψει πιεστικά προβλήματα σέ ὁλόκληρη τήν χώρα μας. (Τό ἀκατοίκητο νησί παρέμεινε ἰδιοκτησία τοῦ γειτονικοῦ, κατ’ἀκρίβειαν τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ ἱδρύματός του.)
Τά γεμᾶτα πινάκια
Στό Πρωτοδικεῖο Ἀθηνῶν, πού καλύπτει δικαστικά τό ἥμισυ τοῦ πληθυσμοῦ τῆς χώρας, μιά ἀγωγή πού κατατίθεται σήμερα στό Ἐμπορικό τμῆμα του, προσδιορίζεται νά ἐκδικασθῆ σέ δύο χρόνια, μιά αἴτηση στό Διοικητικό Πρωτοδικεῖο, προσδιορίζεται σέ πέντε. Μέ τίς ἀναβολές καί τήν συμπλήρωση τῆς ἀποδεικτικῆς διαδικασίας θά χρειαστοῦν ἄλλα τόσα χρόνια τουλάχιστον νά φτάσουμε στήν ἀπόφαση.
Ὁ Εὐάγγελος Γιαννόπουλος, ὄχι ἐκ τῶν ἀρίστων ὑπουργῶν μας τῆς Δικαιοσύνης, σκέφθηκε γιά φάρμακο τῆς καθυστέρησης τῶν δικῶν νά διαιρέση τό Πρωτοδικεῖο Ἀθηνῶν σέ πολλά τοπικά Πρωτοδικεῖα. Ἀλλά οὔτε δικηγόροι μιᾶς ὑπόθεσης, οἱ διάδικοι καί οἱ μάρτυρες εἶναι κάτοικοι ὅλοι τῆς ἴδιας περιοχῆς. Θά ἔπρεπε λοιπόν νά τρέχουν ἀπό τήν μιά μεριά της στήν ἄλλη. Ἡ ἐξανάσταση τῶν δικηγόρων ὁδήγησε στήν ματαίωση τοῦ σχεδίου.
Πολλοί φωνάζουν, ὅτι τό κόστος τῶν δικῶν εἶναι μικρό στήν Ἑλλάδα. Καί γι’αὐτό οἱ πάρα πολλές δίκες. Τήν ἄποψη αὐτή ἔχει υἱοθετήσει ὁ φίλος μου Γιῶργος Στεφανάκης, πού ἀνάμεσα στά πολλά ἔχει μεγάλη δικηγορική ἐμπειρία, καί προτείνει νά ἀνεβοῦν σημαντικά τά δικαστικά ἔξοδα καί στούς μή δυναμένους νά ἀνταποκριθοῦν σ’αὐτά νά χορηγηθῆ τό εὐεργέτημα τῆς ἀπορίας. Αὐτό ὅμως θά ἀνοίξη ἀμφισβητήσεις γιά τό ποιός εἶναι πραγματικά ἄπορος καί θέλει μόνο νά ἀποφύγη τήν δαπάνη.
Ἡ πολυνομία
Συνεχῶς αὐξάνονται οἱ εἰδικές διαδικασίες, οἱ ἐξαιρέσεις ἀπό τούς γενικούς κανόνες. Οἱ μεταβολές αὐτές εἶναι κάποτε καί σκόπιμες, γιά νά μπερδεύουν τούς δικηγόρους, πού εἶναι ἀδύνατον νά τίς παρακολουθεῖ ὅλες, καί νά τούς ἐμποδίζουν νά φέρουν εἰς πέρας τήν ἐπιδίωξή τους. Ἔτσι κάποτε ὁ Γεώργιος Θεοφάνους, ἕνας ἄριστος δικηγόρος, σέ μιά δίκη κληροδοσίας πού εἶχε ἀφήσει σέ ἕνα τρίτο πρόσωπο μιά πελάτισσά του, βρέθηκε ξαφνικά μέ ἀντίδικο τήν Ἀκαδημία Ἀθηνῶν, πού παρενέβη στήν δίκη. Ἡ Ἀκαδημία κέρδισε, διότι μιά διάταξη σέ ἕναν ἀπίθανο νόμο τήν καθιστοῦσε δικαιοῦχο.
Ἡ πολυνομία εἶναι μιά φοβερή πληγή. Ἀπό τίς στῆλες τοῦ ¨Βήματος¨ ἔχει δώσει πολλές φορές παραδείγματα ὁ Γιάννης Μαρίνος νόμων πού παραπέμπουν σέ διατάξεις ἄλλων, χωρίς οὔτε οἱ μέν οὔτε οἱ δέ νά προσδιορίζουν τό ἀντίκείμενό τους καί πού γιά τήν ἐξήγηση τῆς θέλησης τοῦ νομοθέτη χρειάζεται ἐργασία συντακτική.
Ὁ ἀείμνηστος Ἠλίας Παρασκευᾶς, ὁ μεγαλύτερος δικηγόρος πού γνώρισα, ἔλεγε πώς εἶναι βλαπτική ἡ πολλαπλότητα τῶν διαδικασιῶν καί ὁδηγεῖ στήν στρεψοδικία. Νά καθιερωθῆ ἑνιαία διαδικασία γιά ὅλες τίς ὑποθέσεις.
Προσθέτω, ὅτι οἱ δικαστές σήμερα ἀπασχολοῦνται περισσότερο μέ τήν σύνταξη τοῦ αἰτιολογικοῦ ἀπό τήν ἀνεύρεση τοῦ οὐσιαστικοῦ δικαίου. Νομίζω, ὅτι πρέπει νά τούς ἀνατεθῆ νά κρίνουν ποῦ ὑπάρχει τό δίκιο καί ποῦ τό ἄδικο καί πάνω στό συμπέρασμα νά βασίζουν τήν ἀπόφασή τους - ὅπως γίνεται στίς ποινικές δίκες.
Γιατί σέ μιά μισθωτική διαφορά π.χ. νά ἐπιτρέπουν σέ ἕναν ἀπό τούς διαδίκους νά ψεύδεται ἀσύστολα στίς ἐνστάσεις του καί νά μήν τόν κοπανήσουν;
Γιά τήν ἐπιτάχυνση τῆς διεξαγωγῆς τῶν δικῶν, εἶναι λύση ὁ διορισμός περισσοτέρων δικαστῶν, διότι ὁ Προϋπολογισμός τοῦ κράτους διαθέτει περιορισμένη πίστωση γιά νά καλύψη τίς ἀνάγκες τῶν Δικαστηρίων. Ἄν λοιπόν διορίζονταν περισσότεροι δικαστές, θά ἔπρεπε νά περικοποῦν οἱ μισθοί τους, προκαλῶντας δυσάρεστες παρενέργειες.
Μέ τόν ἀριθμό τῶν δικαστῶν πού ἔχουμε πρέπει νά βγαίνει ἡ δουλειά.
Ἄν τούς ἀνατεθῆ ἡ ἀνεύρεση τοῦ οὐσιαστικοῦ δικαίου θά ἀποκτήσουν δύναμη, ὅση δέν εἶχαν ποτέ. Φρονῶ, ὅτι ἀξίζει νά πάρουμε αὐτό τό ρίσκο.
Ἡ Χρυσή Αὐγή
Στό πολύπλοκο διαδικαστικό μας σύστημα χρονίζουν οἱ ὑποθέσεις. Ἄλλοτε ὅμως προχωροῦν ἀστραπιαῖα. Στήν περίπτωση τῆς ¨Χρυσῆς Αὐγῆς¨ μποροῦσαν νά ἔχουν καταδικασθῆ ἀμετάκλητα οἱ ἡγέτες καί τά ἐκτελεστικά τους ὄργανα, διότι ἡ ὀργάνωση συνέχιζε νά ὑπάρχει καί νά δρᾶ καί θά ἔπρεπε νά δικασθοῦν οἱ κατηγορούμενοι μέ τήν διαδικασία τοῦ αὐτοφώρου.
Ἄς μήν μοῦ πῆ κάποιος, ὅτι τά Δικαστήρια εἶναι ἀνεξάρτητες ἀρχές καί δέν μπορεῖ κανείς νά τά πιέση νά κινηθοῦν ταχύτερα. Τήν δίωξη πραγματοποιεῖ ἡ Εἰσαγγελία, σέ τελευταία ἀνάλυση ὁ ὑπουργός τῆς Δικαιοσύνης, ὁ ὁποῖος εἶναι ὁ προϊστάμενος τῆς Εἰσαγγελίας. Ἐκεῖνος πού ἔπρεπε νά εἶχε μεριμνήσει οἱ ἀρχηγοί καί οἱ βοηθοί τους στήν ἐγκληματική ὀργάνωση νά ἔχουν τεθεῖ ἐκτός μάχης, ἔκανε δυνατή τήν ἐκλογή εὐρωβουλευτῶν ἀπό τούς συμμορίτες τῆς Χρυσῆς Αὐγῆς, ἡ ὁποία ἔγινε ἔτσι εὐρωπαϊκό κόμμα καί ἐξασφάλισε τήν διεθνῆ ὑπόστασή της.
Ἄλλη μιά ἀδυναμία στήν λειτουργία τοῦ δικαστικοῦ μας συστήματος.
Τί χρειάζεται νά γίνη
Ἔπειτα ἀπό ὅλες αὐτές τίς διαπιστώσεις, γιά νά μήν περιοριστῶ σέ θρήνους, χρειάζεται νά ἐκφράσω τίς σκέψεις μου γιά τό δέον γενέσθαι.
Τά ἐλαττώματα τοῦ ὑπάρχοντος συστήματος εἶναι πολλά σέ ὅλες τίς ἐκφάνσεις του. Χρειάζεται νά μεταρρυθμισθῆ ριζικά. Μοιάζει καλό νά συστήση ἡ πολιτεία μιά εἰδική ἐπιτροπή ἀπό εἰδικούς ὅλων τῶν κλάδων τῆς Δικαιοσύνης, γιά νά μελετήσουν τίς ἀδυναμίες τοῦ συστήματος καί νά συντάξουν προτάσεις τῆς θεραπείας του. Αὐτό θά πάρη καιρό καί οἱ προτάσεις στίς ὁποῖες θά καταλήξουν θά εἶναι ἀποκλίνουσες καί φορτωμένες ἀστερίσκους.
Πρέπει ἡ πολιτεία νά βρῆ τόν Ἕναν καί νά τοῦ ἀναθέση αὐτήν τήν δουλειά. Δέν χρειάζεται νά εἶναι σοφός νομομαθής, ἀλλά ἕνας ἄνθρωπος μέ πρακτικό μυαλό, μέ εὐρεῖα σύλληψη τῶν προβλημάτων καί πρωτίστως διακατεχόμενος ἀπό τό πῦρ τῆς δημιουργικότητας.

Γράμμα 95: Καί πάλι γιά τό Bonus


Γράμμα τοῦ Κέντρου Σοσιαλιστικῶν Μελετῶν σ’αὐτούς πού θέλουν τήν ἀλήθεια μέ ἀριθμό 95
 
Δέν πρόκειται νά κουραστοῦμε νά ἐπαναλαμβάνουμε ὅτι μέσα σέ ὅλη τήν ἀσάφεια τῶν πολιτικῶν συνθηκῶν, βέβαιο εἶναι, ὅτι χρειάζεται νά καταργηθῆ τό bonus.
Ἡ ὕπαρξή του εἶναι ἐντελῶς ἀντιδημοκρατική καί ἡ ἀπόκτηση τῆς ἐξουσίας μέ τήν ὑπεροχή καί μιᾶς ψήφου μόνο τοῦ ἐκλογικοῦ σώματος ἄκρως ἐπικίνδυνη.
Σέ καλοῦμε φίλε παραλήπτη αὐτοῦ τοῦ μηνύματος, νά προσθέσης σ’αὐτό καί τήν δική σου φωνή.

Λ.Σ.: Προκλήσεις

("φημερίδα το Κ.Σ.Μ."/τεχος 172/ούνιος 2014)

Η φωτογραφία κυκλοφόρησε ευρύτατα στο διαδίκτυο με τίτλο: «Αυτή είναι η Ελλάδα» και με λεζάντα: «Φανταστείτε να έβλεπε αυτή τη φωτογραφία ο Όλι Ρέν και η Μέρκελ». Και ο αποστολέας της δεν έχει άδικο. Η φωτογραφία έδειχνε μια διθέσια σπορ Chevrolet, τύπου Corvette, σταθμευμένη σε δρόμο μάλλον ακριβού προαστίου. Αν και δεν φαινόταν ποιο ακριβώς μοντέλο και ποιανού έτους είναι, η τιμή της, αν έχει αγοραστεί καινούργια, δεν θα ήταν κάτω από 70.000 € με απόσυρση! Και κυκλοφορεί με πινακίδες αναπήρου πολέμου, με ό,τι αυτό συνεπάγεται σε “οικονομικές” ελαφρύνσεις και άλλες διευκολύνσεις!
Το θέμα που αναδεικνύει προσθέτει μία ακόμα ψηφίδα στο μωσαϊκό των “αδυναμιών” της χώρας που καταβαραθρώνει την αξιοπιστία της. “Αδυναμιών” που περιλαμβάνουν την απροθυμία εφαρμογής των νόμων, τα στραβά μάτια των αρχών και τα “παράθυρα” που αφήνουν (εσκεμμένα ή μη, ποιος ξέρει;) ρυθμίσεις που αποσκοπούν στη διευκόλυνση αναξιοπαθούντων να γίνονται, νομότυπα μεν αθέμιτα δε, εργαλεία αποκόμισης ωφέλειας στα χέρια επιτηδείων.
Μπορεί όλες οι ψηφίδες να μην βγάζουν μάτι, όπως η ολοκληρωτική καταστρατήγηση της απαγόρευσης του καπνίσματος σε δημόσιους χώρους, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υποπίπτουν (ή ενδέχεται να υποπέσουν) στην αντίληψη των ευρωπαίων εταίρων της χώρας και, ιδιαίτερα, αυτών που μας ελέγχουν. Τα αυτοκίνητα που κυκλοφορούν με ξένες πινακίδες, οι οποίες έχουν αποσυρθεί στη χώρα έκδοσής τους, είναι ένα εξόφθαλμο παράδειγμα γιατί συνεπάγονται αποφυγή πληρωμής τελών κυκλοφορίας (ή αντιστοίχων τελών) τόσο στη χώρα έκδοσης των πινακίδων όσο και στην Ελλάδα!
Στην περίπτωση της φωτογραφίας, ακόμα και αν παραβλέψει κανείς την απορία σχετικά με τον πόλεμο, εξαιτίας του οποίου ο ιδιοκτήτης του παρέμεινε ανάπηρος για να έχει το δικαίωμα να το κυκλοφορεί εν έτει 2014, δεν μπορεί να δώσει απάντηση στο ερώτημα σχετικά με το ποιος ανάπηρος πολέμου οδηγεί διθέσιο σπορ αμάξι που πιάνει ίσως και 300 χιλιόμετρα την ώρα!
Είπαμε, να βοηθιούνται όσοι έπαθαν ζημιά υπηρετώντας την πατρίδα, αλλ’όχι και να πιάνουν κορόιδα τους φορολογούμενους. Αν, λοιπόν, το κράτος θέλει να τους προσφέρει κάποιες διευκολύνσεις, ας καθιερώσει και κάποια εύλογα όρια μέχρι τα οποία θα τις δικαιούνται. Γιατί όποιος θέλει να τα υπερβεί είτε έχει τον τρόπο του και δεν τις χρειάζεται είτε χρησιμοποιεί την αναπηρία του για να εξαπατήσει τις αρχές προς όφελος τρίτου.
(λ.σ.)

Γράμμα 94: Πρόβες


Γράμμα τοῦ Κέντρου Σοσιαλιστικῶν Μελετῶν σ’αὐτούς πού θέλουν τήν ἀλήθεια μέ ἀριθμό 94
 
Τά ΜΜΕ, πού πρέπει νά ἱκανοποιοῦν τήν δίψα τῆς πελατείας τους γιά εἰδήσεις, δημοσιεύουν καθημερινῶς σχέδια νέων σχημάτων, μετασταθμεύσεις πολιτευτῶν, ἀναθεωρήσεις προγραμμάτων.
Ἐνόσω δέν ἔχουν προκηρυχθῆ ἐκλογές, πρόκειται γιά ἁπλές πρόβες μιᾶς μελλοντικῆς παράστασης, πού δέν θά εἶναι αὐτή ὅταν θά ἀνοίξη ἡ αὐλαία.

Παρασκευή 27 Ιουνίου 2014

ΛΟΥΚΑΣ ΘΕΟΧΑΡΟΠΟΥΛΟΣ: Ψυχική Yγεία & Ψυχιατρική Μεταρρύθμιση

("Ἐφημερίδα τοῦ Κ.Σ.Μ."/τεῦχος 172/ούνιος 2014)

Σύμφωνα με τις στατιστικές της ΠΟΥ (Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας) νοσούν ετησίως σε 30 χώρες της Ευρώπης (27 της Ε.Ε. Νορβηγία, Ελβετία, Ισλανδία) 168,8 εκατ. Άνθρωποι, οι οποίοι προσβάλλονται από ψυχικές και νευρολογικές διαταραχές. Στην Ελλάδα οι ψυχώσεις βασανίζουν 132.000 ανθρώπους, οι άνοιες 130.000 και η διπολική διαταραχή 98.000 ασθενείς.
Οι επιδημιολογικές έρευνες σε διάφορες χώρες, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα, δείχνουν πως το 10-12% του πληθυσμού υποφέρει από διάφορες ψυχικές νόσους από της ελαφράς μορφής έως και της βαρύτερης με διά βίου αναπηρία.
Η συνηθέστερη διαταραχή είναι η κατάθλιψη, η οποία υπολογίζεται από την ΠΟΕ ότι μετά το έτος 2020 θα καταστεί η δεύτερη κοινωνική επιβάρυνση της υγείας διεθνώς. Υπολογίσιμο πρόβλημα αποτελούν εξ’ άλλου και τα ψυχικά προβλήματα από την χρήση ψυχοδραστικών ουσιών (αλκοόλ, κάνναβης, οπιούχα).
Η ψυχική υγεία του λαού είναι ένα πολύ ευαίσθητο πρόβλημα και χρειάζεται εξειδικευμένη φροντίδα και κατάλληλα επανδρωμένες δημόσιες υπηρεσίες όλων των βαθμίδων με βαρύτητα στην πρόληψη. Το υπάρχον δημόσιο σύστημα υγείας και οι διάφορες υποδομές από την πρόληψη έως την νοσηλεία αλλά και την ένταξη στην κοινωνία, όπου θα έπρεπε όλοι οι πολίτες της χώρα να έχουν δωρεάν υπηρεσίες, όμως τώρα και η ψυχική υγεία μεταβιβάζεται σταδιακά στην επιχειρηματική δραστηριότητα.
Αυτό επιβεβαιώνει η τελευταία ψυχιατρική μεταρρύθμιση, όπου ένα μέρος του κόστους της ψυχιατρικής φροντίδας το επωμίζονται οι οικογένειες των ασθενών.
Τα πρώτα βήματα της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης ξεκίνησαν παλαιότερα με την εφαρμογή του νόμου για το ΕΣΥ (νόμος 1397/83), συνεχίζεται με τον νόμο 2071/92 και καθιερώνεται με τον νόμο 2716/99 «Ανάπτυξη και εκσυγχρονισμός των υπηρεσιών υγείας και άλλες διατάξεις», με την κωδική ονομασία «ψυχαργώς» από την μυθική Αργώ και την επιστροφή του χρυσόμαλλου δέρατος, μας υπενθυμίζει την επάνοδο των ψυχασθενών από τα άσυλα στην κοινότητα και στην οικογένεια, που ήταν ο στόχος της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης.
Η πρώτη αναθεώρηση με το Εθνικό Σχέδιο Δράσης «Ψυχαργώς Β΄» για την περίοδο 2001-2010, προέβλεπε μεταξύ άλλων την κατάργηση των ψυχιατρικών νοσοκομείων Αθήνας, Θεσσαλονίκης και Λέρου έως το 2015 και του Δρομοκαϊτείου έως το 2011, η οποία οδήγησε στην λειτουργία μονάδων ψυχικής υγείας από ΜΚΟ.
Στόχος της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης όπως με έμφαση τόνιζαν οι υποστηρικτές της ήταν η «αποασυλοποίηση» των ιδρυμάτων, η μεταρρύθμιση που υποστηρίχθηκε και από την τότε αξιωματική αντιπολίτευση (ΝΔ), δεν έκρυψε τους πραγματικούς σκοπούς της. Η εισηγητική έκθεση του προγράμματος «Ψυχαργώς» Γ μεταξύ άλλων αναφέρει για το υψηλό κόστος των ψυχιατρικών υπηρεσιών: «Το συνολικό ετήσιο κόστος των νόσων του εγκεφάλου στις 30 Ευρωπαϊκές χώρες υπολογίσθηκε γύρω στα 798 δισ. Ευρώ. Από αυτό το 37% αφορά το άμεσο υγειονομικό κόστος, το 23% το άμεσο μη υγειονομικό κόστος και το 40% σε άμεσο κόστος που προκύπτει από την απώλεια παραγωγικότητας.
Η μετακύληση του κόστους, οικονομικού και ψυχολογικού, στον ασθενή και στο οικογενειακό του περιβάλλον, ενθαρρύνεται από τις συστάσεις της ΠΟΥ, όπου αναφέρεται συγκεκριμένα: «Κάθε άτομο με ψυχικές διαταραχές έχει το δικαίωμα να ζει και να εργάζεται στην κοινότητα. Η φιλοσοφία της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης, υιοθετείται και από την νεοσυντηρητική ηγεσία της ΕΕ και τον ΠΟΥ, μια φιλοσοφία με άξονα την άτυπη φροντίδα υγείας δηλαδή την αυτοφροντίδα των ασθενών.
Μέσα σε αυτό το πνεύμα τον Μάιο του 2013 ο τότε υπουργός Υγείας Ανδρέας Λυκουρέτζος υπέγραψε μνημόνιο συνεργασίας με τον επίτροπο Απασχόλησης και κοινωνικών υποθέσεων της ΕΕ Lazio Andror με το οποίο:
1) Προωθείται η κατάργηση των ψυχιατρικών ιδρυμάτων έως το 2015.
2) Περιορίζει αισθητά την χρηματοδότηση από ευρωπαϊκά και εθνικά κονδύλια στις υπηρεσίες ψυχικής υγείας.
3) Κατά τα έτη 2013-15 εγκρίνεται κονδύλι της ΕΕ ύψους 150 εκατ. ευρώ για τις παραπάνω υπηρεσίες. Ουσιαστικά το ευρωπαϊκό αυτό κονδύλι χορηγείται με την προϋπόθεση να προετοιμασθεί ο περιορισμός του κράτους και να ξεκινήσει η ανταποδοτική λειτουργία με πληρωμές ασθενών και ασφαλιστικών ταμείων.
Η Ιταλία θεωρείται από πολλούς που ασχολούνται με τις δημόσιες παρεμβάσεις στην αντιμετώπιση των ψυχιατρικών νόσων, σαν η πρωτοπορία της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης. Η μεταρρύθμιση στην παραπάνω χώρα χρονολογείται από τις αρχές της δεκαετίας του 1980 πριν την επέλαση του νεοφιλελευθερισμού, άρχισε με ενθουσιασμό και με επιδράσεις από τα κινήματα εναλλακτικής ψυχιατρικής με απώτερο στόχο την αποασυλοποίηση των νοσηλευτικών ιδρυμάτων.
Τα αποτελέσματά της σήμερα δεν κρίνονται και τόσο ενθαρρυντικά, όπως παρουσιάζονται σε άρθρο του περιοδικού «Ευρωπαϊκά Αρχεία ψυχιατρικής και της κλινικής νευρολογίας» με τίτλο: «Ιταλική ψυχιατρική μεταρρύθμιση; Ορόσημο για την Ιταλία και την Ευρώπη το 2010;».
Όπως προκύπτει από την παραπάνω έρευνα, τα 76 μεγάλα νοσοκομεία και οι διάφορες άλλες μονάδες της χώρας αυτής, λειτουργούσαν εύρυθμα έως και το 1998 και θεράπευσαν 78.000 ασθενείς. Όταν οι κυβερνήσεις περιόρισαν τις χρηματοδοτήσεις και επέβαλαν διάφορα πιεστικά μέτρα, σε διάστημα δύο ετών 20 ψυχιατρικά νοσοκομεία έκλεισαν. Το 1999 μόνον 7.704 άτομα θεραπεύονταν ακόμα σε 50 ψυχιατρικά νοσοκομεία και 6.459 στεγάζονται σε άλλους χώρους διαβίωσης. Οι υπόλοιποι ασθενείς που δεν θεραπεύθηκαν ετέθησαν υπό την προστασία του οικογενειακού τους περιβάλλοντος. Ο Τζιοβάνι Ντε Τζιρόλομο, ανώτατο στέλεχος του Ιταλικού Υπουργείου Υγείας και ειδικός για θέματα ψυχικής υγείας, σε ένα διεθνές συνέδριο σχολιάζοντας την ψυχιατρική μεταρρύθμιση στη χώρα του ανέφερε: «Το βάρος της μεταρρύθμισης επωμίσθηκαν οι οικογένειες των ψυχασθενών. Αν εγκατέλειπαν την συνεργασία τους, το ψυχιατρικό μας σύστημα θα είχε καταρρεύσει εντός ολίγων ημερών». Έρευνες που πραγματοποιήθηκαν σε όλη την Ιταλία απέδειξαν ότι το 83% των οικογενειών των ασθενών με σχιζοφρένεια είχαν το αίσθημα της απώλειας, το 70% ένιωθαν κατάθλιψη, το 65% είχαν περιορίσει αισθητά τον ελεύθερό τους χρόνο, το 60% είχαν ξεχάσει τις διακοπές τους και μόλις το 12% των οικογενειών έχαιρε διάφορων κοινωνικών, πολιτιστικών και ψυχαγωγικών δραστηριοτήτων. Παράλληλα η επάνδρωση των μικρών ψυχιατρικών τμημάτων στα Γενικά Νοσοκομεία για την αντιμετώπιση οξέων περιστατικών εξελίχθηκε με αργούς ρυθμούς. Σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία του Ιταλικού υπουργείου Υγείας το 2011 υπήρχαν στην χώρα μόλις 9.300 κρεβάτια οξέων περιστατικών από τα οποία τα 4.000 ανήκαν σε ιδιωτικά ιατρικά κέντρα.
Όσον αφορά την Ελλάδα, το Δίκτυο των οργανώσεων ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης και ψυχικής υγείας «ΑΡΓΩΣ» πρωτοστάτησε μέσα από τις πολυποίκιλες ΜΚΟ (Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις) για την αποασυλοποίηση και την αποκρατικοποίηση των ψυχιατρικών ιδρυμάτων. Μια πολιτική της οποίας η φιλοσοφία καθιστά την Υγεία ατομική υπόθεση σύμφωνα με τις οικονομικές δυνατότητες του καθενός, περιορίζει σταδιακά την δημόσια χρηματοδότηση και προωθεί την επιχειρηματική κερδοσκοπία στο χώρο της ψυχικής υγείας.
Σύμφωνα με στοιχεία του δικτύου «ΑΡΓΩΣ» κατά το χρονικό διάστημα 2004-2011, οι δομές της ψυχικής υγείας συρρικνώθηκαν απότομα, οι προϋπολογισμοί των υπηρεσιών πάγωσαν στα ποσά του 2006, ακολούθησαν με διάφορους γνωστούς τρόπους μειώσεις προσωπικού της τάξης των 25%, με αποτέλεσμα χιλιάδες ψυχικά ασθενείς να ζητήσουν καταφύγιο στην φροντίδα της οικογένειας και σε μονάδες ιδιωτικής υγείας. Όπως τονίζει σε ανακοίνωση το Σωματείο Εργαζομένων Ιδιωτικής Υγείας Αθήνας, το προσωπικό των μονάδων καθημερινά δίνει τον καλύτερό του εαυτό για την φροντίδα και την αξιοπρεπή διαβίωση των ασθενών. Όμως νοσηλευτικό προσωπικό (γιατροί και νοσηλευτές) και ασθενείς είναι θύματα κάποιων επιχειρηματιών στο χώρο της υγείας. Τεράστιες ελλείψεις σε προσωπικό, ελαστικές μορφές εργασίας, εργαζόμενοι με ελλιπή ή καθόλου εκπαίδευση, απλήρωτοι για 3 ή 6 μήνες. Το τελευταίο διάστημα οι προσλήψεις σπανίζουν και όταν γίνονται ορισμένες, γίνονται μέσω κάποιου ΕΣΠΑ και αυτές είναι ορισμένου χρόνου. Παράλληλα διαφημίζεται ο «εθελοντισμός» για όλες τις ειδικότητες και εργασίες.
Η παρουσία των ΜΚΟ στο χώρο της ψυχικής υγείας, συνέβη με σκοπό το κράτος να απαλλαγεί το δημόσιο από το βάρος της χρηματοδότησης, η οποία διαρκώς συρρικνώνεται. Με αποτέλεσμα οι διάφορες ΜΚΟ να επιδίδονται σε ένα αγώνα εύρεσης πόρων μέσω κοινοτικών προγραμμάτων ή στην αναζήτηση χορηγών και δωρητών. Ορισμένες υπηρεσίες ψυχικής υγείας παρακρατούν μέρος της σύνταξης των ασθενών και επιλέγουν τρόφιμους με αυτό το κριτήριο, ενώ αρκετές μονάδες νοσηλεύουν άτομα παραπάνω από το προβλεπόμενο όριο, με την δικαιολογία ότι οι χρηματοδοτήσεις αξιολογούνται «κατά κεφαλήν».
Από την άλλη πλευρά οι ΜΚΟ μειώνουν και αυτές με τη σειρά τους το λειτουργικό κόστος για τρόφιμα, θέρμανση και διάφορα έξοδα διαβίωσης και συντήρησης. Μειώνονται ακόμη παρεμβάσεις επανένταξης και κοινωνικοποίησης των ασθενών, τις οποίες εκτός αν μπορεί βέβαια να τις πληρώνει ο ασθενής σε μεγάλο ποσοστό.
Η πολιτική υποχρηματοδότησης και η υποβάθμιση των υπηρεσιών επέφερε και στα μεγάλα νοσοκομεία, τα οποία θα μπορούσαν να προσφέρουν υψηλού επιπέδου υπηρεσίες, υποβάθμιση. Τα νοσοκομεία αυτά εξακολουθούν να λειτουργούν παρά τις αντίθετες διακηρύξεις χωρίς προσωπικό, χωρίς υποδομές, με άλλες σοβαρές ελλείψεις, οι συνθήκες νοσηλείας είναι δραματικές παρά τις επίμονες προσπάθειες του προσωπικού. Εκτός αυτού δεν υποστηρίχθηκαν οι εξωνοσοκομειακές μονάδες των ψυχιατρικών νοσοκομείων, τα κέντρα ψυχικής υγείας, οι ξενώνες, τα οικοτροφεία, τα προστατευόμενα διαμερίσματα, ενώ πρόβλημα καθίσταται, όταν συγχωνευθούν διάφορα τμήματα των νοσοκομείων, ή τι θα απογίνουν οι εξωνοσοκομειακές μονάδες. Οι εκτιμήσεις μας βεβαιώνουν ότι χιλιάδες ασθενείς θα συνωστίζονται στις ψυχιατρικές κλινικές των γενικών νοσοκομείων, όπου η πληρότητα θα είναι πολύ υψηλή.
Η πρόληψη στην ψυχική υγεία, όπως τονίζει η «Παγκόσμια Εταιρεία ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης», πρέπει να ξεκινά πριν την έναρξη μιας νόσου ή διαταραχής με τον δραστικό περιορισμό των απολογικών παραγόντων, των παραγόντων κινδύνων κ.ά. Πρόληψη είναι π.χ. ο προγεννητικός και περιγεννητικός έλεγχος, ο εντοπισμός και η απομάκρυνση περιβαλλοντικών παραγόντων κινδύνων. Στις ημέρες μας είναι δύσκολο να γίνει πρόληψη. Η φτώχεια, η ανεργία, η υποχρηματοδότηση, είναι ανασταλτικοί παράγοντες προς αυτή την κατεύθυνση.
Το 2013 αυξήθηκαν κατά 50% τα καταθλιπτικά επεισόδια στην Ελλάδα σε σχέση με 2011, σύμφωνα με τις στατιστικές του ΕΠΣΥ (Ερευνητικού Πανεπιστημιακού Ινστιτούτου Ψυχικής Υγείας) του Πανεπιστημίου Αθηνών. Το 2013 το 12,3% του πληθυσμού έπασχε από μείζονα κατάθλιψη (χρειάζεται άμεση θεραπεία) όταν το αντίστοιχο ποσοστό 2011 ήτα στο 8,2%. Το 33,8% των πασχόντων αντιμετωπίζουν σοβαρά οικονομικά προβλήματα και το 10,7% ζουν με κάποια άνεση. Ακόμη με περισσότερες ελλείψεις παρουσιάζονται στις δημόσιες δομές ψυχικής υγείας για τα παιδιά και τους εφήβους. Τη στιγμή κατά την οποία αυξάνονται οι εισαγωγές στα νοσοκομεία λόγω ψυχογενών αιτιών ακόμη και μικρών παιδιών, άρα λογικά μεγεθύνονται και οι ανάγκες των αντίστοιχων υπηρεσιών. Τα λιγοστά κέντρα ψυχικής υγείας υπολειτουργούν και στην πραγματικότητα είναι κέντρα συνταγογράφησης φαρμάκων.
Το σχέδιο του ΨΥΧΑΡΓΩΣ Γ΄ (2011-2020) προτείνει να ιδρυθούν μόνον 15 κέντρα ψυχικής υγείας με κλίνες και μονάδα αντιμετώπισης κρίσης από ΜΚΟ.
Έχουν εμφανισθεί στον καθημερινό τύπο, απόψεις κοινοτήτων ψυχοπαθών, οι οποίοι υποστηρίζουν ότι η κρίση στην ψυχιατρική μεταρρύθμιση δεν ωφελείται αποκλειστικά στην έλλειψη χρημάτων και κονδυλίων. Αλλά στις παγιωμένες παραδοσιακές νοοτροπίες και θεραπευτικές πρακτικές που αντιμετωπίζουν ως «καημένο» και ανήμπορο οποιοδήποτε ασθενή που θα παρουσιάσει μια κρίση. Για αυτό λοιπόν απαιτείται πρώτα να αποϊδρυματοποιηθούν οι επαγγελματίες ψυχικής υγείας και έπειτα να φροντίσουν τους ασθενείς τους αλλάζοντας επιτέλους την θεραπευτική σχέση μαζί τους.
Η απόπειρα της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης στην Ελλάδα, όπως διαμορφώνεται η κατάσταση έχει καταλήξει στην δημιουργία μιας «μαύρης τρύπας». Μια πραγματικότητα στην οποία κάθε θετική κίνηση που ξεκίνησε μετά το περιβόητο «σκάνδαλο της Λέρου», δείχνει να εκμηδενίζεται και να δημιουργεί μια εικόνα ασάφειας, ακινησίας, επερχομένης κατάρρευσης. Δίνεται η εντύπωση ίσως εσκεμμένα ότι το εθνικό σχέδιο για την ψυχική υγεία απουσίαζαν οι αρχές, η έμπνευση και ο σχεδιασμός. Και ότι κάθε πρόβλημα που αντιμετωπίζεται σήμερα προσεγγίζεται από την οπτική γωνία του νεοφιλελευθερισμού. Πρωτίστως αντιμετωπίζεται σαν πρόβλημα διοικητικής και οικονομικής φύσεως.
Αυτή η νοοτροπία είναι σε βαθιά κρίση σήμερα, νοιάζεται αποκλειστικά για το πόσο κοστίσει μία πράξη και όχι για το τι και πώς πραγματοποιείται.
Η ψυχική υγεία δεν είναι ένα αμιγώς ιατρικό θέμα αλλά και ένα κοινωνικό ανθρωπιστικό και πολιτικό, υπό αυτήν την έννοια αφορά όλους μας.
Κατά την διαμόρφωση και παροχή των υπηρεσιών ψυχικής υγείας θα πρέπει να προτάσσεται και να διασφαλίζεται ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων με προεξάρχων το δικαίωμα στη ζωή. Εκτός από την ανάγκη βελτίωσης του νομοθετικού πλαισίου, απαιτείται μια «από τα κάτω προς τα πάνω» προσέγγιση για την ολοκλήρωση του συστήματος ψυχικής υγείας. Παρά τις εγγενείς αδυναμίες του συστήματος, δεν έχουν χαθεί παντελώς οι ελπίδες για την προώθηση της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης. Η διαδικασία της ένταξης των χρηστών στην κοινωνία είναι πρωταρχικής σημασίας.
Η παρακολούθηση και η αξιολόγηση των διαδικασιών είναι σημαντική για την αποτελεσματικότητα του συστήματος. Παρ’ όλα αυτά μέχρι στιγμής δεν υπάρχει σύστημα αξιολόγησης και παρακολούθησης.

Γράμμα 93: Τά βιβλία


Γράμμα τοῦ Κέντρου Σοσιαλιστικῶν Μελετῶν σ’αὐτούς πού θέλουν τήν ἀλήθεια μέ ἀριθμό 93
 
Οἱ σημερινές ἐφημερίδες γράφουν, ὅτι ἑτοιμάζεται νόμος γιά τόν ἔλεγχο τῆς ἰδιωτικῆς χρηματοδότησης τῶν πολιτικῶν κομμάτων. Τά κόμματα θά πρέπει τοῦ λοιποῦ νά τηροῦν βιβλία, ὑπό τόν τύπο λογαριασμῶν σέ ὁρισμένες τράπεζες, στά ὁποῖα θά ἀναγράφονται τά ποσά πού θά τούς χαρίζονται καί τά στοιχεῖα τῶν χρηματοδοτῶν τους. Καί αὐτοί θά ὠφελοῦνται διότι οἱ συνδρομές τους θά ἀφαιροῦνται ἀπό τό εἰσόδημά τους ἀπό τήν Ἐφορία.
Τό θέλει καί ἡ Τρόϊκα, πού ζητᾶ νά περιοριστοῦν οἱ καταβολές πρός τά κόμματα ἀπό τόν δημόσιο προϋπολογισμό.
Ἄν συμφωνήση ἡ πλειοψηφία τῶν βουλευτῶν τῶν δύο κομμάτων πού συγκυβερνοῦν, γιά τόν νέο νόμο, ἀναμενόμενο εἶναι ὅτι θά ἀντιταχθῆ σφοδρά στήν ψήφισή του ἡ ἀντιπολίτευση. Τό ΚΚΕ ἀνέκαθεν ἀρνεῖται νά τηρήση βιβλία, τά ὁποῖα νά μποροῦν νά βλέπουν ἄλλοι ἐκτός τοῦ κόμματος, ἀλλά καί οἱ κομματικοί πλήν τῆς ἡγετικῆς ὁμάδας. Πέρα ἀπό τό συνηθισμένο ¨ὄχι σέ ὅλα¨, καί ἡ λοιπή ἀντιπολίτευση δέν θά εὐχαριστηθῆ νά ξέρουν τά ἄλλα κόμματα τό περιεχόμενο τοῦ κορβανᾶ τους.
Καί ἄν τελικά ψηφιστῆ ὁ νόμος, ὅλα τά κόμματα καί οἱ χορηγοί θά προτιμοῦν τό νταραβέρι νά παραμένει κρυφό. Ἡ Ἀρχή Καταπολέμησης τῆς Νομιμοποίησης Ἐσόδων ἀπό Ἐγκληματικές Δραστηριότητες, στήν ὁποίαν σκοπεύει ἡ κυβέρνηση νά ἀναθέση τόν ἔλεγχο, θά ἔχει πολλή δουλειά.

Πέμπτη 26 Ιουνίου 2014

Γράμμα 92: Κύπρος


Γράμμα τοῦ Κέντρου Σοσιαλιστικῶν Μελετῶν σ’αὐτούς πού θέλουν τήν ἀλήθεια μέ ἀριθμό 92
 
Στίς 20 Ἰουλίου θά κλείσουν τά 40 χρόνια ἀπό τήν τουρκική εἰσβολή στήν μεγαλόνησο. Ἡ «Ἱστορική καί Ἐθνολογική Ἑταιρεία», πού εὐτυχῶς δέν εἶναι ἐμπλεγμένη στούς καθημερινούς τσακωμούς μας γιά τά πάντα, μέ τήν ἔκδοση ἑνός λευκώματος καί μέ μιά ἔκθεση στό μουσεῖο της ἦρθε νά μᾶς ὑπενθυμίση, ὅτι τό δρᾶμα τῆς Κύπρου συνεχίζεται.
Τό νησί παραμένει διχοτομημένο. Στήν κατεχόμενη πλευρά του σταθμεύει ἕνα τουρκικό στράτευμα ὡς διαρκής ἀπειλή. Ἡ Ἄγκυρα ἐγκαθιστᾶ στήν Κύπρο κατοίκους τῆς Ἀνατολίας γιά νά γίνη ὁ τουρκικός πληθυσμός τοῦ νησιοῦ μεγαλύτερος ἀπό τόν ἑλληνικό.
Τό ζήτημα εἶναι τί πρέπει νά κάνουμε ἀπό τήν πλευρά μας. Ἐπί χρόνια ἐλπίζαμε, ὅτι ἡ διεθνής κοινότητα θά ἀνατρέψη τά ἀποτελέσματα τῆς εἰσβολῆς. Ἀποδείχθηκε ὅτι ἡ διπλωματία μας χωρίς ὑλική δύναμη εἶναι ἀναποτελεσματική.
Προσπάθησαν οἱ Κύπριοι ἀδελφοί μας νά συνεννοηθοῦν μέ τούς Τουρκοκυπρίους γιά μία συμβιβαστική λύση πού νά καλύπτει τό κοινό συμφέρον τῆς εἰρηνικῆς συμβίωσης. Οἱ Τουρκοκύπριοι συνομιλητές, ἐνῶ ἦταν κατά τύπους ἐκπρόσωποι ἑνός κυρίαρχου κράτους, δέν μποροῦσαν νά ὑπερβοῦν τίς ἐντολές τῆς τουρκικῆς κυβέρνησης.
Χρειάζεται νά ἑτοιμαστοῦμε γιά μιά μακροχρόνια περιχαράκωση τῆς Κυπριακῆς Δημοκρατίας. Νά ἐντείνει τόν ρυθμό τῆς ἀξιοθαύμαστης ἀνόδου τῆς οἰκονομίας της. Νά σταματήση κάθε διείσδυση ἀπό τήν ἄλλη πλευρά. Νά αὐξήση τήν στρατιωτική ἀμυντική της ἱκανότητα. Καί νά μήν παρασύρεται σέ ἀπόπειρες εὐκαιριακῶν λύσεων.

Τετάρτη 25 Ιουνίου 2014

ΛΕΑΝΔΡΟΣ ΣΛΑΒΗΣ: Αμαρτίαι κεχηναίων…

("Ἐφημερίδα τοῦ Κ.Σ.Μ."/τεῦχος 172/ούνιος 2014)
 
Πόσοι και πόσοι, όταν τους δοθεί η ευκαιρία, δεν αποφαίνονται ότι «αμαρτίαι γονέων, παιδεύουσι τέκνα»; Στην πράξη, βέβαια, αυτό δεν επαληθεύεται πάντοτε. Πλην, ίσως, στην περίπτωση της πολιτικής, όπου οι αμαρτίες ενός πολιτικού παιδεύουν, με ελάχιστες εξαιρέσεις, τους («έως τρίτης και τετάρτης γενεάς» κατά τας γραφάς) επιγόνους του που τον διαδέχονται στις αρμοδιότητές του. Και τούτο ανεξάρτητα από το εάν οι «αμαρτίες» οφείλονται σε πολιτική οκνηρία, σε κομματική πονηρία, σε ψηφοθηρική λαθροχειρία ή σε ιδεοληπτική αβελτηρία.
Στην τελευταία υποπίπτουν κατά συρροήν διάφοροι αιθεροβάμονες και “χαζοβιόληδες” οραματιστές, που επιβάλλουν τις επιλογές τους, χωρίς να εξηγήσουν πλήρως στους πολίτες τις επιπτώσεις τους. Οι τελευταίοι, είτε από αδυναμία είτε από υστεροβουλία, προσκολλώνται στην ειδυλλιακή εικόνα που τους πλασάρουν και τα βάζουν με τους διαδόχους του οραματιστή που δεν καταφέρνουν να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά τις παρενέργειες, για τις οποίες δεν είναι υπεύθυνοι. Αυτοί δε, συχνά διστάζουν να ανατρέψουν μια επιλογή που κληρονόμησαν, ακόμα και αν δεν είναι αργά. Καραδοκεί το πολιτικό κόστος της απογοήτευσης μιας μωρόπιστης κοινής γνώμης ή κάποιων κακόπιστων δυναμικών ομάδων.
Μια τέτοια διαδικασία θα πληρώσουν οι κάτοικοι της πρωτεύουσας (πρωτίστως) και της χώρας (δευτερευόντως) εξαιτίας της φαεινής ιδέας μιας ακολουθίας οραματιστών που ήθελαν και θέλουν τον κεντρικότερο δρόμο της Αθήνας πεζόδρομο. Πρώτος τους πλάνεψε ένας (μακαρίτης πια) πολυπράγμονας πολιτικός που αράδιαζε κατά καιρούς διάφορες παρόμοιες φουτουριστικές ανοησίες. Από αυτόν η σκυτάλη έφτασε στα χέρια ενός θηλυκού γένους διάττοντα αστέρα της πολιτικής. Αυτή την ενέταξε, ως “βαρύ πυροβολικό” του, σε ένα (χωρίς ραχοκοκαλιά και δήθεν μεγαλόπνοο) συνονθύλευμα παρεμβάσεων στον αττικό χώρο. Πριν, όμως, προλάβει να αλλάξει τα φώτα του τελευταίου, απήλθε, τιμής ένεκεν, για την Πόλη του Φωτός.
Ωστόσο, αυτή η εξέλιξη δεν ανέστειλε τις πορεία της δρομολόγησης του οραματισμού, που καθιερώθηκε ως «Rethink Athens», καθώς ένα ίδρυμα ανέλαβε την χρηματοδότηση, πιθανότατα από την αντιζηλία του προς άλλο ίδρυμα που προωθούσε ένα πολύ πιο φιλόδοξο και ουσιαστικό έργο ανάπλασης στο Λεκανοπέδιο. Έτσι, διενεργήθηκε αρχιτεκτονικός διαγωνισμός και επιλέχθηκε για εφαρμογή μία μελέτη. “Μελέτη” τρόπος του λέγειν, γιατί έχει περιοριστεί στην φιλοτεχνία των ωραίων εικόνων που θα προκύψουν από το έργο και έχει αδιαφορήσει για τις επιπτώσεις του στις γύρω περιοχές (και ακόμα παραπέρα), παραγνωρίζοντας το ότι, αν δεν υπάρχουν οι προϋποθέσεις, μια “όαση” στη μια πλευρά συνεπάγεται μια “κόλαση” στην άλλη! Στη συγκεκριμένη δε περίπτωση όχι μόνον δεν υπάρχουν οι προϋποθέσεις, αλλ’, αντί να προβλεφθούν κάποια μέτρα που θα άμβλυναν τις παρενέργειες, το έργο εμπλουτίστηκε με πάρεργα που θα τις κάνουν ανυπόφορες!
Η ψευδεπίγραφη μελέτη είναι ελλιπής. Και τούτο κυρίως επειδή δεν περιέχει μελέτη κυκλοφοριακών επιπτώσεων. Με την πεζοδρόμηση καταργείται ο ένας από τους τρεις οδικούς άξονες της πόλης που εξυπηρετούν τις δύο κατευθύνσεις κυκλοφορίας οχημάτων στο κέντρο της και ενώνουν – καθώς δεν υπάρχουν περιφερειακές διαδρομές με κατάλληλη κυκλοφοριακή δυναμικότητα – τις δυτικές, τις ανατολικές, τις βόρειες και τις νότιες περιοχές της πόλης μεταξύ τους. Μάλιστα, ο άξονας που αφαιρείται από την κυκλοφορία, δηλαδή η Πανεπιστημίου, είναι αυτός που διαθέτει τις μισές από το σύνολο των λωρίδων κυκλοφορίας των τριών αξόνων! Ένας δεύτερος άξονας, η Ακαδημίας, αντιδρομείται, κάποια τμήματα στενών κεντρικών δρόμων πεζοδρομούνται και αυτά, ενώ δυο τρεις άλλοι κάπως φαρδύτεροι γειτονικοί μονόδρομοι, όπως η Μάρνη, των οποίων ο κυκλοφοριακός φόρτος θα αυξηθεί, περιορίζονται στο μισό πλάτος για να εξυπηρετηθεί η αντίθετη κίνηση. Σε μια άλη δε καίρια οδική αρτηρία, την Πατησίων, σε ένα μεν τμήμα της περιορίζεται το ωφέλιμο για τη κίνηση πλάτος, σε ένα δε άλλο απαγορεύεται η κυκλοφορία. Και τούτο για να περάσει τι λιγότερο αποδοτικό μέσο συγκοινωνίας για μια πόλη σαν την Αθήνα: το τραμ! Και όλα αυτά χωρίς καμία μελέτη για το τι θα συμβεί στις περιοχές που θα δεχθούν την κυκλοφορία που θα εκδιωχθεί από τους δρόμους που θα πεζοδρομηθούν ή θα μειωθεί το πλάτος τους! Χωρίς καμία πρόβλεψη για το πώς θα εξυπηρετηθεί η οδική επικοινωνία μεταξύ των αντιδιαμετρικών περιφερειακών συνοικιών της πόλης! Η δήθεν κυκλοφοριακή μελέτη περιορίζεται στα βελάκια που υποδεικνύουν τις νέες ή τις εναλλακτικές διαδρομές. Χωρίς να εξετάζεται αν αυτές αντέχουν τον κυκλοφοριακό φόρτο που τους επιφυλάσσεται. Χωρίς να ελέγχεται αν μπορούν να ελιχθούν σ’αυτές τα οχήματα που στέλνουν εκεί. Αν δεν ήταν για κλάματα η κατάσταση, θα είναι για γέλια να βλέπει κανείς τρόλλεϋ και λεωφορεία να προσπαθούν να στρίψουν σε ώρες αιχμής από την Βασ. Σοφίας στην Ακαδημίας!
Και όλα αυτά σε μία εποχή οικονομικής δυσπραγίας και επενδυτικής ένδειας της χώρας. Και τόσο η κυβέρνηση όσο και η δημοτική αρχή σωπαίνουν, χωρίς να είναι βέβαιο ότι σύσσωμες συντάσσονται ασμένως με το έργο. Βέβαια, δεν είναι εύκολο και χωρίς πολιτικό κόστος να αντιταχθούν μετωπικά σ’αυτό το ανοσιούργημα. Πώς να αρνηθούν την χρηματοδότηση από ένα ιδιωτικό κοινωφελές ίδρυμα όταν ζητιανεύουν την συνδρομή ιδιωτών για κάθε τι; Πώς να αποκηρύξουν το πνευματικό τέκνο ενός “αείμνηστου” οραματιστή; Πώς να διαφωτίσουν μια κοινή γνώμη που έχει πέσει θύμα μιας πολυετούς πλύσης εγκεφάλου; Πώς να αποφύγουν να ανοίξουν νέο μέτωπο με τις δυναμικές ομάδες που επενδύουν στην ταλαιπωρία και την απόγνωση του πολίτη;
Ευτυχώς, τουλάχιστον για την τιμή των όπλων της κοινότητας των τεχνικών αυτής της χώρας, υπήρξαν μερικές θαρραλέες φωνές που δεν έπαψαν να αναδεικνύουν τα (κατ’ευφημισμόν απλά) αδύνατα σημεία του έργου και να προσπαθούν να συνετίσουν τους άβουλους αρμόδιους· «φωνές βοόντων εν τη ερήμω» τόσο καιρό, αποφάσισαν να προχωρήσουν την ύστατη στιγμή σε πιο δραστικές ενέργειες.
Είθε να μην αποδειχθούν μάταιες! Και να πνίξουν εν τη γενέσει των άλλες ανάλογες παρεμβάσεις που οραματίζονται αυτοί που περιέβαλαν με επιστημονικό κύρος το έργο. Γιατί αυτοί οι, μιας και της αυτής κοπής, καθηγητάδες πήραν θάρρος από την απουσία επίσημων αντιδράσεων και άρχισαν να απεργάζονται νέες ταλαιπωρίες για τους πολίτες. Ανάμεσα σε αυτές την μετατροπή της Συγγρού από αυτοκινητόδρομο σε αστική λεωφόρο (ευφημισμός το στενέματός της) και τη διάνθισή της με τον απαραίτητο προσφιλή τους μαϊντανό: τον σύγχρονο αραμπά, δηλαδή το τραμ! Και αυτό τη στιγμή που συντελείται πραγματική κοσμογονία στην απόληξή της, στο Φαληρικό Δέλτα, και στο παραλιακό μέτωπο, η οποία θα αυξήσει αναπόδραστα την κυκλοφορία προς και από αυτούς τους προορισμούς!
Και αποφεύγουν, ίσως και σκόπιμα, να επιστήσουν την προσοχή της κυβέρνησης ότι θα ήταν προτιμότερη η εξυπηρέτηση της περιοχής με διακλάδωση της Γραμμής 2 του σύγχρονου μετρό, παρά της Γραμμής 1 του κατά κάποιο τρόπο παρωχημένου και πιο αργού ηλεκτρικού. Μην ζητάτε, όμως, τόση εγρήγορση από αυτούς των οποίων οι ανησυχίες περιορίζονται στο να ενυπνιάζονται την “νεφελοκοκκυγία” τους κατά τη διάρκεια του ημερήσιου νήδυμού τους.
 
Υστερόγραφο:
Το έργο θα μπορούσε υπό ορισμένες συνθήκες να είναι αποδοτικό ή, έστω, πιο ανώδυνο.
Ÿ Αν δεν ήταν πρωθύστερο. Αν, δηλαδή, είχαν προηγηθεί άλλες παρεμβάσεις που θα άμβλυναν τις παρενέργειές του. Όπως αν η Αθήνα είχε αποκτήσει ένα επαρκές δίκτυο μετρό που θα περιόριζε δραστικά τις υπόλοιπες επίγειες μετακινήσεις. Όπως αν είχαν υλοποιηθεί διάφορες προτάσεις αποσυμφόρησης του κέντρου με εναλλακτικές διαδρομές ή με μεγαλεπήβολα έργα, σαν την σήραγγα κάτω από τον Λυκαβηττό.
Ÿ Αν δεν ήταν προϊόν ιδεοληψιών. Όπως των εμμονών των εμπνευστών του, με κύρια την ολέθρια επέκταση της γραμμής του τραμ.
Ÿ Αν δεν ήταν μονόπλευρο. Όπως αν προέβλεπε μερικές απλές και ουσιαστικές επικουρικές παρεμβάσεις, όπως την δημιουργία ενός δακτυλίου συνεχούς και ταχείας κυκλοφορίας Ακαδημίας – Πατησίων/Αιόλου – Σταδίου – Βασ. Γεωργίου – Βασ. Σοφίας πέριξ της Πανεπιστημίου, με την προϋπόθεση της δραστικής διαπλάτυνσης της Ακαδημίας και της Σταδίου και την εγκατάλειψη της φαιδράς ιδέας του κλεισίματος της Πατησίων για χάρη της επέκτασης του τραμ.
Όσο δε για το ίδρυμα, αν, όντως, ήθελε να προσφέρει κάτι σήμερα στην πόλη, ας χρηματοδοτούσε κάποιο άλλο έργο, όχι τόσο φανταχτερό, αλλά πολύ πιο ουσιαστικό. Όπως, λόγου χάριν, την περίφημη Γραμμή 4 (ή γραμμή “U”) του μετρό που αραχνιάζει χρόνια τώρα σε κάποια συρτάρια αρμοδίων, ενώ θα εξυπηρετούσε άμεσα κα αποτελεσματικά καθημερινά δεκάδες χιλιάδες κατοίκων και επισκεπτών της πόλης.
Μήπως έφτασε ο καιρό to rethink «Rethink Athens»;

ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΑΧΕΛΙΝΟΣ: Μετεκλογικές εικοτολογίες

("Ἐφημερίδα τοῦ Κ.Σ.Μ."/τεῦχος 172/ούνιος 2014)
 
Δεν φώτισαν και πολύ τον κόσμο τα “γκάλλοπ” και τα “έξιτ πόλλ” εφέτος. Απέτυχαν τόσο στις προβλέψεις όσο και στην εκτίμηση κρίσιμων εκλογικών αποτελεσμάτων. Αυτή δε η έλλειψη “έγκυρων” εικασιών εκ μέρους τους επιτρέπει την διατύπωση εξίσου αμφίβολης εγκυρότητας εικασιών από τα πιο έγκυρα στοιχεία: τους αριθμούς.
Εικασία 1η: 15,9% εκείνων που μπήκαν στον κόπο να ψηφίσουν, ψήφισαν κόμματα και αποκόμματα που δεν εκπροσωπούνται στην Βουλή, με εξαίρεση το Ποτάμι.. Ψήφισε, δηλαδή, περισσότερο χαλαρά παρά ποτέ. Το ενισχύει το ότι το 5,6% ψήφισε “γραφικά” κόμματα, χωρίς σαφές πολιτικό στίγμα και χωροθέτηση στο ιδεολογικό τόξο. Μάλιστα, το 6,2% ψήφισε σχηματισμούς δεξιάς ή υπερσυντηρητικής απόκλισης, το 2,4% σχηματισμούς του ευρύτερου κεντρώου χώρου και το 1,7% (2,9% με την ΔΗΜΑΡ) σχηματισμούς του αριστερού-ακροαριστερού χώρου. Αυτό σημαίνει ότι οι ευρωεκλογές είχαν δημοψηφισματικό χαρακτήρα μόνον για αυτούς που ήθελαν να τον έχει. Συμπληρωματικά δε ότι η δεξαμενή για ενίσχυσή του είναι η πιο περιορισμένη.
Εικασία 2η: Καλά τα ποσοστά, αλλά και οι απόλυτοι αριθμοί μπορεί να δείχνουν κάτι. 529.490 ψηφοφόρους έχασε στις ευρωεκλογές η Νέα Δημοκρατία σε σχέση με τοις βουλευτικές του 2012, 298.439 το ΠΑΣΟΚ/Ελιά, 264.861 οι Ανεξάρτητοι Έλληνες, 316.288 η Δημοκρατική Αριστερά και 138.323 ο ΣΥΡΙΖΑ. Αντίθετα, 376.655 ψηφοφόρους κέρδισε το Ποτάμι 110.416 η Χρυσή Αυγή, 70.260 το ΚΚΕ, 56.837 ο ΛΑΟΣ και 402.154 τα διάφορα μικρά κόμματα και κομματίδια. Μ’άλλα λόγια 531.068 ψηφοφόροι “έγιναν καπνός”. Με δεδομένο ότι σε χαλαρές εκλογές μεγαλύτερη συσπείρωση και συμμετοχή παρουσιάζουν τα άκρα με τους πιο παθιασμένους οπαδούς, εύλογο είναι να συμπεράνει κανείς πρώτον ότι η απόλυτη φύρα προήλθε από τα ενδιάμεσα μετριοπαθή κόμματα και δεύτερον ότι οι νέοι και οι περιθωριακοί σχηματισμοί αρδεύτηκαν από τις διαρροές των ιδίων κομμάτων. Ίσως, μάλιστα, η φύρα τους να είναι μεγαλύτερη γιατί ενδέχεται οι νέοι σχηματισμοί να κινητοποίησαν ψηφοφόρους που απείχαν το 2012. Η διαπίστωση αυτή μετριάζει τις οποιεσδήποτε εντυπώσεις από τα αποτελέσματα και εκτιμήσεις για τις επόμενες βουλευτικές εκλογές.
Εικασία 3η: 11,44% πήρε στις ευρωεκλογές το ψηφοδέλτιο της Χρυσής Αυγής στην Α’ Πειραιώς. 11,84% είχε πάρει στην ίδια εκλογική περιφέρεια ο υποψήφιος της για περιφερειάρχης μία εβδομάδα νωρίτερα. Στο 5,76% είχε περιοριστεί την ίδια ημέρα ο υποψήφιός της για τη δημαρχία. Είναι δε γνωστό που πήγαν οι έξι ποσοστιαίες μονάδες που του έλειψαν. Όπως είναι εύλογο να υποθέσει κανείς ότι προς τα εκεί πήγε στον β’ γύρο και το μεγαλύτερο μέρος των ψήφων που πήρε στον α’ γύρο. Έτσι, για τον νέο δήμαρχο του επινείου ισχύει ότι οφείλει 100% την επικράτησή του (με 10,46% διαφορά) στις ψήφους του ακροδεξιού εκτοπλάσματος, καθώς δεν του έφτανε γι’αυτήν η βουβή πριμοδότησή του από τους ψηφοφόρους του υποψηφίου του ΣΥΡΙΖΑ, παρά τα όσα του είχε σούρει προεκλογικά ο τελευταίος.
Εικασία 4η: Όχι μόνο στον Πειραιά, αλλά και σε άλλες πόλεις είναι εμφανές ότι οι ψηφοφόροι των αντιμνημονιακών άκρων κινήθηκαν με γνώμονα την ήττα των κυβερνητικών υποψηφίων παρακάμπτοντας τους ενδιάμεσους συνδυασμούς. Έτσι για παράδειγμα, είναι αδύνατον ο υποψήφιος του ΣΥΡΙΖΑ για Δήμαρχος Αθηναίων να ανέβηκε από το 20,0 στο 48,5% χωρίς το μεγαλύτερο μέρος του 16,1% του υποψηφίου της Χρυσής Αυγής. Όμοια, ούτε στο όνειρό του δεν θα έβλεπε δικό του τον Δήμο Πατρέων ο υποψήφιος του ΚΚΕ, αν το δικό του 25,1% του α’ γύρου δεν εμπλούτιζαν ως το 63,5% τα ποσοστά σχεδόν όλων των δυνάμεων τόσο της ριζοσπαστικής και άκρας αριστερά, όσο και της λαϊκής και άκρας δεξιάς.

Γράμμα 91: Αὐξήσεις


Γράμμα τοῦ Κέντρου Σοσιαλιστικῶν Μελετῶν σ’αὐτούς πού θέλουν τήν ἀλήθεια μέ ἀριθμό 91
 
Ἡ κυβέρνηση κατέθεσε στήν Βουλή τροπολογία νόμου πού αὐξάνει τούς μισθούς τῶν δικαστικῶν καί τά διάφορα ἐπιδόματά τους. Αὐτό θά ἐπιφέρη καί τήν αὔξηση τῶν συντάξεων τῶν πρώην δικαστικῶν ἀπό τόν Αὔγουστο τοῦ 2012 μέχρι τήν δημοσίευση τοῦ νέου νόμου. Γιά ταμειακούς λόγους τά ἀναδρομικά θά πληρωθοῦν κατά δόσεις. Μᾶς λένε ὅτι τό κόστος τῆς ἐξ αὐτοῦ ἐτήσιας δαπάνης εἶναι μόνο 170 ἑκατομμύρια. Μακάρι.
Τό ζήτημα εἶναι, ὅτι ἔχουν προηγηθῆ διάφορες δικαστικές ἀποφάσεις, πού ἔχουν δώσει αὐξήσεις καί ἀναδρομικά σέ κατηγορίες πολιτῶν. Στούς ¨ἔνστολους¨, τούς καθηγητές πανεπιστημίων, τούς νοσοκομειακούς γιατρούς κλπ. Ἐρωτᾶται, πόσο ἀντέχει ἀπό τά βάρη αὐτά ὁ κρατικός προϋπολογισμός;
Ἀσφαλῶς οἱ ἀποδοχές στόν δημόσιο τομέα εἶναι χαμηλές. Ἀλλά αὐτές ἀνταποκρίνονται στό ἐθνικό εἰσόδημα. Καί ἄν δέν τό αὐξήσουμε μέ ἔνταση τῆς παραγωγῆς, μεγαλώνουμε ἕναν φαῦλο κύκλο.
Ἐντωμεταξύ τό Συμβούλιο τῆς Ἐπικρατείας ἔκρινε ὅτι εἶναι ἄψογες νομικά οἱ περικοπές τῶν ἀποδοχῶν στόν ἰδιωτικό τομέα. Οἱ ἐργάτες καί οἱ ὑπάλληλοι λοιπόν, ὡς τά ¨συνήθη ὑποζύγια¨, θά φορτωθοῦν μέ ἕνα πρόσθετο βάρος γιά τήν ἐλάφρυνση τῆς θέσης τῶν ὑπαλλήλων καί τῶν συνταξιούχων τοῦ δημόσιου τομέα.

Τρίτη 24 Ιουνίου 2014

ΓΙΑΝΝΗΣ ΖΑΧΑΡΙΟΥ: Τα θετικά και τα αρνητικά των εξελίξεων στην οικονομία

(ομιλία της 31ης Μαρτίου 2014)
 
Υπάρχουν μηνύματα ότι το κλίμα για τη χώρα μας γίνεται ελπιδοφόρο. Προέρχονται από σωρεία περιστατικών και προβάλλονται σε παγκόσμιο επίπεδο. Προχθεσινό δημοσίευμα της έγκυρης “Wall Street Journal” αναδεικνύει τα θετικά μηνύματα που εκπέμπει πλέον η ελληνική οικονομία. «Η Ελλάδα κινείται πλέον στον δικό της σκοπό, σε ζητήματα ζωτικής σημασίας που σχετίζονται με τον προϋπολογισμό, την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών και τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις. Η συγκεκριμένη εξέλιξη αποτελεί ένδειξη του πόσο η ανάκαμψη της οικονομίας, η αισιοδοξία των αγορών και η αυξανόμενη εμπιστοσύνη στον πρωθυπουργό έχουν αλλάξει τους όρους του παιχνιδιού.».
Πριν λίγες μέρες δύο ελληνικές συστημικές τράπεζες ολοκλήρωσαν τις αυξήσεις του μετοχικού τους κεφαλαίου, ζητώντας από τη διεθνή αγορά 2,95 δισεκατομμύρια ευρώ και οι επενδυτές προσέφεραν 5,4 δισ. Διευρύνεται έτσι η μετοχική τους βάση με αύξηση της ιδιωτικής συμμετοχής, επιταχύνοντας τις διαδικασίες συμμετοχής στον ιδιωτικό τομέα. Η Eurobank φαίνεται ότι έχει εξασφαλίσει επενδύσεις ιδιωτικές κάποιων δισεκατομμυρίων, αλλά υπάρχει το πρόβλημα του Τ.Χ.Σ. Ως φαίνεται και όπως διαβεβαιώνει και ο Πρόεδρος της Τ.Ε. το τραπεζικό μας σύστημα δεν βρίσκεται σε κίνδυνο. Έχουν αποταμιεύσεις 160 δισ., μειωμένες φυσικά από εκείνες πριν από την κρίση. Η καλή του κατάσταση, πάντως, οφείλεται και στην ευρωπαϊκή στήριξη. Το πρόβλημα, βέβαια, είναι να ανακάμψουν σε βαθμό να μπορούν να επιτελέσουν την θεμελιώδη αποστολή τους, την δανειοδότηση, κατά την προτροπή Προβόπουλου, των μη επισφαλών επιχειρήσεων. Όλα αυτά παρά το γεγονός του κολοσσιαίου ποσού των δεκάδων δισεκατομμυρίων, υψηλού ποσοστού ανεξόφλητων και μη δυνάμενων να εξοφληθούν δανείων.
Η Standard & Poors στέλνει θετικά μηνύματα για την οικονομία, ενώ αναμένεται νέα αξιολόγηση στις 4.4, εκτιμωμένου ότι θα μας αναβαθμίσει. Σημειώνει πως η δημοσιονομική προσαρμογή είναι σημαντική και η κυβέρνηση έχει προχωρήσει στις μεταρρυθμίσεις και το προφίλ του χρέους είναι πλέον πολύ καλύτερο από ό,τι πριν λίγα χρόνια, ενώ τα χρηματοδοτικά κενά του προγράμματος είναι διασφαλισμένα.
Για φέτος προβλέπεται ύφεση -0,3% και για το ’15 αύξηση του Α.Ε.Π. 1,9%. Υπενθυμίζω ότι από το έτος 2008 αρχίζει η μείωση του Α.Ε.Π. με ετήσια ποσοστά 3 – 5 – 7 – 6,5 – 4% και συνολική μείωση του Α.Ε.Π. κατ’αυτά τα έτη 25%. Αυτή η δραματική μείωση, εκτός των άλλων, μειώνει και την μετρούμενη σχέση χρέους προς Α.Ε.Π., αφού αυτή υπολογίζεται επί συνεχώς μειούμενου Α.Ε.Π.
Περαιτέρω, το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών ως ποσοστό του Α.Ε.Π. ελλειμματικά τεράστιο, ήδη κατά τους υποτιθέμενους ευτυχείς χρόνους, πριν από την κρίση, ήδη κατά το έτος 2013 έγινε θετικό (0,7%), για πρώτη φορά ύστερα από δεκαετίες.
Το κατά κεφαλήν εισόδημα των Ελλήνων έχει κατρακυλήσει βέβαια από το παρελθόν, το 2013 σε περίπου – κατά μία μέτρηση – 16.000 ευρώ, αλλά εξακολουθεί να μας διατηρεί στη χορεία των πλουσίων χωρών (αν δεν απατώμαι στην 30η θέση). Τα spreads έχουν κατρακυλήσει, η απόδοση των 10ετών ομολόγων από κάπου 30% βρίσκεται σήμερα στα 6,53%. Το ισοζύγιο της γενικής κυβέρνησης εκτιμάται ότι το 2014 και κατά τα επόμενα έτη θα είναι κάτω από το όριο του 3%. Η ανεργία στέκεται στο κολοσσιαίο 28%. Μόνη παρηγοριά ότι έχει κολλήσει και δεν αυξάνει. Και φοβάμαι ότι η ανεργία θα είναι το τελευταίο από τα δεινά μας που θα θεραπευθεί. Οι Έλληνες που ρέπουν στην αυτοαπασχόληση είχαν στήσει τεράστιο αριθμό από μαγαζάκια των 1-2 υπαλλήλων. Αυτά, μέσα στην κρίση δεν άντεξαν παρασύροντας στην ανεργία το προσωπικό τους. Η όποια ανάκαμψη δύσκολο να τους περιλάβει.
Φοβάμαι ότι η πορεία για εξωστρεφείς παραγωγικές επιχειρήσεις θα είναι δύσκολη και βραδεία.
Χαράς ευαγγέλια λοιπόν, Για εκείνους τους επιμελείς που μετράνε τα βελτιωμένα νούμερα, που, ασφαλώς, είναι αληθινά. Που, όμως, τα ευαγγέλια δεν αγγίζουν τους δεινοπαθούντες Έλληνες. Τους άνεργους, τις περικοπές των μισθών και συντάξεων, που δεν φτάνουν για να επιβιώσουν οι Έλληνες, που όσοι έχουν κάποιες καταθέσεις αντλούν από αυτές για να πληρώσουν τους φόρους ακίνητης περιουσίας, τους όποιους άλλους φόρους, με τρόμο ψυχής, ποιος θα πεθάνει πρώτος, οι καταθέσεις, οπότε καταρρέει ο καταθέτης, ή ο καταθέτης.
Να υπενθυμίσω ότι κάποτε πτωχεύσαμε. Επαναλαμβάνω: πτωχεύσαμε. Κλείσανε οι αγορές και έπαψαν να μας δανείζουν. Σηκώσαμε τα χέρια ψηλά, τρέξαμε στους εταίρους. Σώστε μας. Αυτοί τα βρήκαν σκούρα. Για πρώτη φορά συναντούσαν τέτοιο πράμα. Δεν ξέρουν τι να κάνουν. Να προστρέξουμε στο Δ.Ν.Τ. που ξέρει. Τα βρήκανε λοιπόν. Μας δώσανε, αν καλά θυμάμαι 110 δισ. Υπογράψαμε μνημόνια και έκτοτε για όλα φταίνε τα μνημόνια. Το Δ.Ν.Τ. συνομολόγησε κάποια λάθη που έκανε, τα διάφορα βραβεία Νομπέλ και όχι μόνο καταχέριασαν τους εταίρους μας και ιδιαίτερα την πρωτεργάτιδα Γερμανία, την οποία κατηγόρησαν μάλιστα ότι μας έρριξε στην άγρια λιτότητα για να μας τιμωρήσει, ο Τράγκας καθημερινώς εκπέμπει με μουσική το εμβατήριο “Erika Lied” και τη Μέρκελ με χιτλερικό μουστακάκι και τα γερμανικά στρατεύματα να παρελαύνουν με βήμα της χήνας, λέγοντας ότι βρισκόμαστε υπό γερμανική κατοχή. Και έτσι, κατά κάποιο τρόπο, δεν λέμε ότι δεν φταίξαμε και εμείς λιγάκι, αλλά και όχι να μας εξοντώσετε. Δείξτε και λίγη αλληλεγγύη. (Μεταξύ μας: η χορήγηση 300 δισ. δεν μπορεί να χαρακτηρισθεί αλληλεγγύη βέβαια!!)
Δυσκολεύομαι να αντιληφθώ το θέμα “λιτότης”. Είναι σίγουρο ότι όταν πτωχεύεις και δανείζεσαι μέχρι τώρα, μέσα σε 3 χρόνια, γύρω στα 300 δισ. Θα πρέπει κάτι να κάνεις και εσύ για να ισορροπήσεις. Δισεκατομμύρια ομολόγων είχες εκδώσει, δανειζόμενος ανηλεώς για να ικανοποιείς τους αγρότες με τα τρακτέρ (500 εκατ.), τις απαιτήσεις των όποιων απεργούντων για να σε ξαναψηφίσουν, τις εκατοντάδες χιλιάδες που προσλάμβανες στο δημόσιο τομέα (Θυμήθηκα ότι ο Καναδάς το 1995 κατέρρευσε, με χρέος που άγγιξε το 104% του Α.Ε.Π., τις δημόσιες δαπάνες να ανέρχονται στο 53% του Α.Ε.Π του. Μεταξύ των μέτρων που πήρε ήταν και η απόλυση 55.000 υπαλλήλων, από τις 260.000 του δημόσιου τομέα του. Εμάς ο αριθμός ανερχόταν σε 700.000 περίπου, με μικρότερο πληθυσμό, αλλά, έστω και με μεγαλύτερο χρέος, δεν αποφασίζουμε απολύσεις. Αυτά τα δισεκατομμύρια στα πληρώνουν οι εταίροι και το Δ.Ν.Τ., ώστε να σε βοηθήσουν και ανενόχλητος (συν κάποια κουρέματα) να ξανασταθείς στα πόδια σου, να ξεχάσεις τις παληές τακτικές, να δημιουργήσεις ένα σωστό κράτος, με σωστή δημόσια διοίκηση, να ζητήσεις να ανακάμψει η οικονομία σου, να ζητήσεις επενδύσεις από ντόπιους και ξένους. Ώσπου να γίνουν αυτά, πρέπει να βρεις λεφτά. Όσα από την ξένη βοήθεια δεν πάνε σε εξόφληση ομολόγων, σε τροφοδοτούν. Αυτά δεν φτάνουν. Έτσι αναγκάζεσαι να φτύσεις αίμα. Όταν δεν λειτουργεί η οικονομία σου, κάνεις άγρια αφαίμαξη των πολιτών σου. Ξέρετε κανέναν άλλο τρόπο; Γι’αυτό δεν παραπονούνται όλοι; Οι Πορτογάλλοι και οι Ιρλανδοί, οι Ισπανοί και οι Ιταλοί, τώρα και οι Γάλλοι, ανεβοκατεβάζουν κυβερνήσεις που τις κατηγορούν για τη λιτότητα. Κατεβαίνουν σε διαδηλώσεις και τα σπάνε και οι συγκρούσεις δεν λείπουν.
Η λιτότης λοιπόν. Κάθε μέρα γι’αυτήν διαβάζω, τα Νομπέλ που είπα, έγκυροι αναλυτές ιδιαίτερα αγγλοσάξονες (που είναι βέβαιο ότι αντιμάχονται την Ε.Ε.), αξιωματούχοι ευρωπαϊκών κομμάτων, όλοι την μάχονται. Κανείς δεν έχει υποδείξει, εγώ τουλάχιστον δεν έχω διαβάσει, με ποίον τρόπο θα καταπολεμηθεί. Εδιάβασα κάποτε, ότι η τιμωρός Γερμανία πρέπει να αυξήσει τους μισθούς των υπαλλήλων της, ώστε αυτοί να μπορούν να αγοράζουν προϊόντα των λοιπών ευρωπαίων και έτσι να μειωθεί ο οικονομικός τους στεναγμός. Μιλήσανε για ευρωομόλογα, λες και αυτά δεν αποτελούν σε τελευταία ανάλυση πρόσθετη επιβάρυνση. Μιλήσανε για τραπεζική ένωση, που τώρα συζητείται να λειτουργήσει κάποτε, ώστε να ασκεί επιτήρηση του ευρωπαϊκού τραπεζικού συστήματος, ώστε να μην πτωχεύσει. Εσείς ξέρετε άλλους τρόπους (όχι βέβαια νέους δανεισμούς) ώστε να κατασταλεί η λιτότης που μας επεβλήθη κατά κάποιες εκδοχές από τα λάθη του Δ.Ν.Τ. και την έλλειψη αλληλεγγύης των εταίρων μας;
Είχαμε μείνει, λοιπόν, στα χαράς ευαγγέλια και είπαμε ότι τα νούμερα ευτυχούν, ενώ οι πολίτες δυστυχούν. Πολλές οι ειρωνείες των αντιπολιτευομένων την κυβέρνηση κομμάτων, που, κάποια μάλιστα, είπανε ότι η σχεδιαζόμενη έξοδος στις αγορές είναι συμφωνημένη, προς όφελος μάλιστα των αγορών που την διαφημίζουν. Πάγια από τα κόμματα αυτά η υπενθύμιση των καθημερινών δεινών των Ελλήνων, με την μόνιμη επωδό ότι με αυτή την κυβέρνηση τίποτε δεν μπορεί να βελτιωθεί.
Είναι αλήθεια ότι αναζητούμε νέους ηλικιακά πολιτικούς. Να είναι φρέσκοι, με νέες ιδέες. Μας λείπουν, προκειμένου να αντικαταστήσουν ένα γερασμένο ηλικιακά και σε ιδέες πολιτικό κατεστημένο. Βέβαια, απαιτούμε αυτό το νέο στην ηλικία να μην κρύβει το παληό στην νοοτροπία, ούτε να είναι άδειο από φορτία.
Ο δυστυχισμένος Έλληνας καταγγέλλει κάποιους για τη δυστυχία του. Κάπως πρέπει να εκφράσει τα δεινά του. Κάποιοι του είπαν ότι φταίνε τα μνημόνια, το Δ.Ν.Τ. και οι τοκογλύφοι εταίροι, με μπροστάρη, βέβαια, τη Γερμανία, της οποίας αποτελούμε κατεχόμενη χώρα. Αυτοί οι κάποιοι επιχειρούν να ανέβουν στην εξουσία και δημοσκοπικά προηγούνται. Λογικό, όταν μέσα στα επιχειρήματά σου είναι να γαργαλάς ευήκοα ώτα. Αυτοί οι κάποιοι δεν έχουν να χάσουν τίποτε. Ανωδύνως μπορείς να λες ό,τι θέλεις, χωρίς να πληρώνεις. Μόνο κέρδος αποκομίζεις. Αυτός που κυβερνά, όμως, πρέπει, θέλει δεν θέλει, ματώνοντας την πολιτική του δημοφιλία, να εφαρμόσει τα όσα η χώρα του, η συμβληθείσα χώρα του, έχει δεσμευθεί να εφαρμόσει και τηρήσει, τα δυσάρεστα δηλαδή. Και παρά ταύτα, αυτός ο δυστυχής που κουβαλάει τα δυσάρεστα, βρίσκεται δημοσκοπικά σε απόσταση αναπνοής από τον πρώτο, εάν δεν προηγείται σε κάποιες μετρήσεις. Περιέργως. Που σημαίνει ότι υπάρχει ένας εκλογικός πληθυσμός που δεν υποκύπτει στον λαϊκισμό. Αυτός, λοιπόν, ο δυστυχής, εφαρμόζει ένα λαϊκά δυσάρεστο. Επαναλαμβάνω: αναγκάζεται σε δυσάρεστο πρόγραμμα. Καλό, κακό, κουτσό, στραβό και ανάποδο, αυτό είναι. Δεν υπάρχει άλλο. Ερώτημα προς την αντίρροπη πλευρά. Εσείς έχετε πρόγραμμα; Για πρόγραμμα μιλάμε. Έχετε τρόπο να βρείτε παράδες, χωρίς να γινόσαστε δυσάρεστοι; Δεν μιλάμε για εύκολες καταγγελίες. Πέραν των εξαγγελιών ότι θα αυξήσετε τους κατώτερους μισθούς, ότι θα μειώσετε τον φόρο ακίνητης περιουσίας, θα επαναπροσλάβετε όσους δημόσιους υπάλληλους θα απολυθούν. Ότι θα ακυρώσετε τις συμφωνίες που προκύπτουν από το “ξεπούλημα” της δημόσιας περιουσίας, του δημόσιου πλούτου (την COSCO τι θα την κάνετε που οδήγησε τον Πειραιά στην “κατάντια” να κοντεύει να γίνει το πρώτο λιμάνι της Μεσογείου; Για την παραχώρηση του Ελληνικού δεν έχω πληροφορηθεί την θέση σας).
Καταγγέλλεται η κυβέρνηση ότι δεν διαθέτει αναπτυξιακό πρόγραμμα. Εσείς το έχετε ετοιμάσει; Λέτε πάντα “ναι” σε κάθε αίτημα οποιασδήποτε ομάδας πολιτών και πάντα “όχι” σε κάθε τι κυβερνητικό.
Η αντικυβερνητική πλευρά, στο σύνολό της, διαλαλεί ότι θα ακυρώσει κάθε μνημόνιο και κάθε δανειακή σύμβαση. Ένα από τα κόμματα αυτής της πλευράς, ο ΣΥΡΙΖΑ, πρόσφατα αναπτύσσει διγλωσσία. Προχθές, ο κ. Δραγασάκης, απευθυνόμενος σε Γερμανούς κοινοβουλευτικούς, παρουσίασε μιαν όψη απροσδόκητη, παντελώς αντίθετη προς τα άλλοτε εκτιθέμενα. Μίλησε ότι έχει επίγνωση ότι η κρίση είναι δική μας, από αυτήν την σκοπιά προσεγγίζουμε το πρόβλημα και όχι από την σκοπιά η οποία θεωρεί ότι μας φταίνε οι ξένοι για το πρόβλημά μας. Ο ΣΥΡΙΖΑ, είπε, αποτελεί έναν αξιόπιστο συνομιλητή και πολιτική δύναμη διατεθειμένη να συνομιλήσει με τους εταίρους για έξοδο της Ελλάδας από την κρίση. Τι σχέση έχουν αυτά με την πάγια τακτική και συνεχώς, επί έτη, επαναλαμβανόμενη ότι την επομένη της ανάληψης της εξουσίας θα ακυρώσουν κάθε μνημόνιο και κάθε δανειακή σύμβαση, διότι αυτά μας εβύθισαν στην κρίση, με υπαιτιότητα των ξένων (Δ.Ν.Τ., εταίροι, Ε.Κ.Τ.) που μας επέβαλαν; Τώρα συνομολογείται ότι η κρίση είναι δική μας και ότι δεν φταίνε οι ξένοι για το πρόβλημά μας. Όμως, μέγα πλήθος του ελληνικού λαού είχε πεισθεί από τα πες-πες και το γαργάλημα των αυτιών, ότι η Μέρκελ μας οδήγησε εκεί και μας έχει και υπό κατοχή. Ποιος, τώρα, από τον ΣΥΡΙΖΑ θα έχει την τόλμη και την ειλικρίνεια να του αλλάξει τις πεποιθήσεις που του είχαν ενσταλάξει τόσα χρόνια και που κέρδισαν έτσι τη δημοσκοπική του προτίμηση; Οι δηλώσεις Δραγασάκη δεν σχολιάστηκαν από το κόμμα του. Το απέφυγαν επιμελώς. Μόνο ο Αλ. Αλαβάνος, άλλοτε αρχηγός του (τώρα δεν έχει καμμία σχέση), είπε ότι αυτές αποτελούν προσβολή για τον ελληνικό λαό και όνειδος για την ελληνική Βουλή.
Την επόμενη ημέρα, στη Βουλή, ο κ. Τσίπρας είπε τα ακόλουθα, που παραθέτω χωρίς σχολιασμό: «Ένα νέο έγκλημα συντελείται. Έγκλημα κοινωνικό, οικονομικό, εθνικό. Η κυβέρνηση Σαμαρά παραδίδει δεμένους χειροπόδαρα εκατομμύρια εργαζόμενους σε μια σύγχρονη δουλεία. Καταστρέφει την εγχώρια κτηνοτροφία. Κηρύσσει διωγμό σε παραδοσιακά επαγγέλματα, όπως του φαρμακοποιού, του οδηγού ταξί, του αρτοποιού, του βιβλιοπώλη. Η κυβέρνηση έχει ξεπεράσει κάθε όριο στο ψέμα και την εξαπάτηση. Διαλύει την κοινωνία, Ξεπουλάει την Ελλάδα κομμάτι κομμάτι. Θεσμοθετεί ένα νέο γύρο βαρβαρότητας, που εγγυάται την επιδείνωση της ελληνικής τραγωδίας. Κυβέρνηση, τρόικα, ξένη και ντόπια διαπλοκή ξεκοκαλίζουν ό,τι έχει απομείνει από τρία χρόνια λεηλασίας. Εκχωρούν τον έλεγχο των τραπεζών και μαζί τον έλεγχο της οικονομίας, του συνόλου σχεδόν της ιδιωτικής περιουσίας και, τελικώς, της χώρας στα χέρια ξένων και εγχώριων κερδοσκόπων. Κλέβουν το ψωμί από το τραπέζι του εργαζόμενου. Πρόκειται για έγκλημα προμελετημένο.». Πρόσθεσε δε, ότι όταν ανέλθει το κόμμα του στην εξουσία (επί λέξει) «θα ξηλώσει μία μία τις διατάξεις του αίσχους, της εκποίησης, της κοινωνικής διάλυσης».
Απλά διερωτώμαι, αν αυτά τα εκτεθέντα αποτελούν υπεύθυνη άσκηση πολιτικής, από μιαν αξιωματική αντιπολίτευση. Ακόμη, τι είδους ποιοτικός συσχετισμός υπάρχει, μεταξύ των όσων ο κ. Δραγασάκης εξέθεσε στους Γερμανούς κοινοβουλευτικούς και των προθέσεων του κ. Τσίπρα.
Αν όλα αυτά συνδυαστούν και με τα όσα ακολούθησαν στην Βουλή, με τις απερίγραπτες προτάσεις δυσπιστίας, γεννώνται υποψίες περί απώλειας ψυχραιμίας, συνεπεία ανεπιθύμητων πολιτικών εξελίξεων.
Ας προχωρήσουμε. Τα χαράς ευαγγέλια, με ό,τι ευμενές περιέχουν, αποτελούν κάποια πρώτα βήματα, κάποια αναγκαία στοιχεία υποδομής για ό,τι περαιτέρω πρόκειται με αυτά να θεμελιωθεί. Δεν αλλάζουν την υφιστάμενη κατάσταση της οικονομίας. Όταν έχεις πτωχεύσει και κυνηγάς και το τελευταίο δίφραγκο, θα πονέσεις πολύ για να ξανασταθείς στα πόδια σου. Ο δρόμος για την ανάκαμψη είναι πολύ μακρύς. Θα στενάξουμε. Όπως και οι άλλες χώρες του Νότου που είχαν παράλληλα με εμάς προβλήματα.
Εμείς θα ξαναβγούμε στις αγορές. Οι αγορές άρχισαν να μας εμπιστεύονται. Ακόμη. Οι επενδυτές επανέρχονται. Νέες αξιόλογες επενδύσεις, μέσω COSCO στον Πειραιά. Νέα αλλοδαπά κεφάλαια τοποθετούνται στις τράπεζες και το χρηματιστήριο και δηλώνονται προθέσεις συμμετοχής σε αποκρατικοποιήσεις. Το Ελληνικό, μεγαλειώδες επίτευγμα, αποτελεί μιαν επένδυση πολλών δισεκατομμυρίων που θα εξελιχθεί σε έναν επικερδή, για το Δημόσιο, οικισμό με πλήρεις υποδομές και στόχο επίσκεψης τουριστών, που θα αλλάξει την παραλιακή όψη. Αναμένω τις θέσεις του ΣΥΡΙΖΑ σε αυτό το ζήτημα.
Μιλάμε για τους άθλιους εταίρους μας. Ας αποτολμήσω μιαν μη αποδεικνυόμενη πρόβλεψη. Είναι σίγουρο ότι θα ξαναπάρουν τα δανεικά ή, τουλάχιστον, όλα; Μήπως, κάποτε, ενόψει των τεραστίων δυσχερειών μας για εξόφληση ενός κολοσσιαίου ποσού, που τις γνωρίζουν και ύστερα από 10ετείς και 15ετείς παρατάσεις που μας έχουν δώσει για τόκους και χρεωλύσια (αν θυμάμαι καλά αυτές φτάνουν μέχρι το 2042;) παραιτηθούν κάποτε των αξιώσεών τους; Παρά ταύτα εξακολουθούν να αυξάνουν τα δανεικά, συνεχίζοντας και μέσα στα 2014 και 2015. Διότι τους ενδιαφέρει, για την ευρωπαϊκή ισορροπία (και όχι μήπως καταρρεύσει η Ευρωζώνη), η πολιτική και η με αυτήν συνδεδεμένη οικονομική σταθερότητα στη χώρα μας. Επειδή δεν θα σας αρέσει αν τούτο το χαρακτηρίσω “αλληλεγγύη”, αφού τούτο θα αποτελούσε, για πολλούς, ευγενική παραχώρηση προς τυραννικούς εταίρους, ας το ονομάσω “καλώς εννοούμενο συμφέρον” των ευρωπαίων εταίρων. Και πληρώνουν γι’αυτό. Και δεν θα μας αφήσουν να πεθάνουμε. Όπως δεν θα πεθάνει και η Ευρώπη και η Ευρωζώνη, παρά τις καατά καιρούς, κακόβουλες κατ’εμέ, προβλέψεις των αγγλοσαξώνων.
Είχα πει κάποτε ότι η Ευρώπη παραπαίει. Δεν το ανακαλώ. Έχει χάσει το παιχνίδι του παγκόσμιου ανταγωνισμού, υπέρ της ανατολής. Έχει 26 εκατομμύρια ανέργους σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Κάποτε κατείχε το 50% της παγκόσμιας παραγωγής. Τώρα το 19%. Η ετήσια αύξηση του Α.Ε.Π. δεν φτάνει, στον μέσο όρο, το 1%. Η ανατολή αγγίζει το 7% (Κίνα), 5% περίπου (Ινδία). Και ξέρετε γιατί; Το έχει εξηγήσει η “καταραμένη” καγκελάριος με τη φόρμουλα: «7,25,50». Δηλαδή η Ευρώπη, έχουσα το 7% του παγκόσμιου πληθυσμού και το 25% του παγκόσμιου Α.Ε.Π., καταβάλλει το 50% των παγκοσμίων κοινωνικών δαπανών. Γιατί; Διότι οι Ευρωπαίοι, μόνοι αυτοί στον κόσμο, έχουν κατακτήσει ένα μοναδικό κράτος πρόνοιας. Δεν θέλουν τούτο να χαθεί. Και υπερδανείζονται. Ώστε αυτό το επίτευγμα να μη χαθεί.
Ακόμη, ας πω και μια κακία. Όσοι νομίζουν ότι οι εταίροι-δανειστές μας, οι οποίοι έχουν εκταμιεύσει μέσα σε 3-4 χρόνια, 300 δισ. για μιαν παραπαίουσα οικονομία (τη δική μας), μπορούν να δεχθούν εκβιασμούς, πλανώνται πλάνην οικτράν. Στην Ευρώπη επικρατεί “διασωστική κόπωση” και ουδείς θα βάλει πλέον το χέρι στην τσέπη για κάποιους που παραμένουν κολλημένοι στο παρελθόν. Υπάρχουν και άλλοι λαοί ευρωπαϊκοί που έχουν προβλήματα και που σίγουρα δεν θα στηρίξουν τους γηράσκοντες αεί μη διδασκόμενους, όπως όλα τα ανωτέρω ανέπτυξε γνωστός δημοσιογράφος – οικονομολόγος.
Ο Γιόζεφ Σουμπέτερ δίδαξε τη δημιουργική καταστροφή. Μόνη μας ελπίδα να αποφύγουμε την κανονική καταστροφή. Αδυσώπητα πρέπει το παληό να καταστραφεί και αδυσώπητα το καινούργιο να γεννηθεί.
Επομένως, ας αναζητήσουμε για την πορεία μας, μιαν εποικοδομητική πρόταση, που να στέκει κριτικά απέναντι σε ένα πολιτικό παρελθόν, με όσες απαρέσκειες διαθέτει, και απέναντι στις άναρθρες κραυγές της αντιμνημονιακής φάσης.
Επιθυμώ, πριν κλείσω, να τοποθετηθώ έναντι της κυβέρνησης. Δεν θα την χαρακτήριζα αρνητική, αν ληφθεί υπόψη το σύνολο των τρομακτικών δυσχερειών που αντιμετώπισε προκειμένου να εφαρμόσει τα όσα, συμβληθείσα, χρειάστηκε να εφαρμόσει και τηρήσει και που παρά ταύτα παρήγαγε κάποιο έργο που τελικά οδήγησε στις ευμενείς εξελίξεις που εξέθεσα στην αρχή της ομιλίας μου και που αναγνωρίσθηκαν σε διεθνές επίπεδο. Ας είμαστε, όμως, ειλικρινείς. Δεν είναι ό,τι καλύτερο και είναι μακρυά από ό,τι επιθυμούμε. Πλήθος οι αστοχίες, τα κατάλοιπα του πελατειακού κράτους, έστω και όχι τόσα όπως στο παρελθόν, εξακολουθούν να λειτουργούν. Ελάχιστοι από τους υπουργούς παράγουν θετικό έργο και σε πλείστες περιπτώσεις προκαλείται το δημόσιο αίσθημα.
Τελειώνω με την επισήμανση ότι έχουμε αφήσει (ελπίζω οριστικά) το 2010, αποφύγαμε την ανεξέλεγκτη χρεοκοπία και το grexit, η ιδιότης μας ως μέλους της Ε.Ε. μας διέσωσε, δεν παρασυρθήκαμε από τον άλογο ζήλο εκείνων που μιλούν για δυνάμεις κατοχής και τοκογλύφους εταίρους και όσες καταστροφικές λύσεις αυτοί επρότειναν. Όλα νομίζω ότι αλλάζουν γρηγορότερα και σε λίγα χρόνια θα τείνουμε να λησμονήσουμε μιαν από τις φρικτότερες εθνικές εμπειρίες της ιστορίας μας.
Ας κλείσουμε αισιόδοξα με τον στίχο του εθνικού ποιητή μας «Έστησ’ο Έρωτας χορό με τον ξανθό Απρίλη» κι ας ευχηθούμε να χορέψουμε τον Έρωτά μας, τον καλό εαυτό μας που θα ξαναβρούμε, με έναν σύντομο ευτυχή Απρίλη.
-*-*-*-
Επισημαίνεται ότι πρόκειται για εισήγηση της 31ης Μαρτίου 2014 και, ως εκ τούτου, έκτοτε μεσολάβησαν εξελίξεις που δεν αποτυπώνονται στο κείμενο.